Microsoft Word mulki huquq doc

2. Mülki-hüquqi vəzifələrin icrası müddətləri 

Mülki vəzifələrin icrası müddətləri təyinat kimi meyara görə müddətlərin bir növü hesab olunur. Bu müddət 

növü mülki hüquqların həyata keçirilməsi müddəti ilə sıx surətdə bağlıdır. Belə ki, bir şəxs tərəfindən mülki hü-

quqların həyata keçirilmə müddəti eyni zamanda digər şəxs tərəfindən mülki vəzifələrin icrası müddətinə uy-

ğ

undur.  

Mülki-hüquqi vəzifələrin icrası müddətləri odur ki, bu müddət ərzində borclu şəxs səlahiyyətli şəxsin mə-

nafeyi  üçün  müəyyən  hərəkətləri  etməli  və  ya  müəyyən  hərəkətləri  etməkdən  çəkinməlidir.  Bu  müddət  növü 

bütün mülki hüquq münasibətlərində geniş səviyyədə tətbiq edilir. Xüsusən onun təşkilatlar arasında  yaranan 

müqavilə münasibətlərində rolu böyükdür. Belə ki, müəyyən bir təşkilatın öz vəzifəsini nəzərdə tutulan müd-

dətdə icra etməməsi digər təşkilatın iş ahəngini pozur, boşdayanmaya və fasiləyə səbəb olur, qeyri-müntəzəmlik 

yaradır. Buna görə də öhdəlik hüquq münasibətinin, yəni öhdəliyin icrası müddətinin pozulmasına görə borclu 

şə

xsə əmlak (maddi) məsuliyyət tədbiri növündə mülki-hüquqi sanksiya tətbiq edilir. Məsələn, öhdəliyin icrası 

müddətini gecikdirən borclu şəxs gecikdirmə nəticəsində səlahiyyətli şəxsə (kreditora) vurulmuş zərərin əvəzini 

ödəyir. Qanunda və ya müqavilədə nəzərdə tutulan hallarda isə ondan dəbbə pulu (jərimə, penya) alınır. 

Mülki-hüquqi  vəzifələrin  icrası  müddətinə  dönmədən  əməl  etmək  mühüm  əhəmiyyətə  malikdir.  Belə  ki, 

mülki vəzifələrin nəzərdə tutulan müddətdə yerinə yetirilməsi öhdəliklərin lazımınja icra prinsipinin (vijdanlılıq 

prinsipinin) əsas tələblərindən (şərtlərindən) biridir. Bu tələbə (şərtə)  görə öhdəlik şərtləndirilmiş vaxtda icra 

edilməlidir (MM-in 425-ci maddəsinin 1-ci bəndi). 

Mülki-hüquqi vəzifələrin icrası müddəti müxtəlif əsaslar nəticəsində müəyyən edilir: qanun əsasında; inziba-

ti akt əsasında; müqavilə əsasında; işgüzar dövriyyə adəti əsasında.  

Göstərilən müddət növü iki cür olur: ümumi müddət; xüsusi (aralıq) müddət. Ümumi müddət mülki-hüquqi 

vəzifənin  bütün  icra  dövrünü  əhatə  edən  son  müddətdir.  Məsələn,  podrat  müqaviləsində  yaşayış  evinin  bir  il 

müddətinə tikilib sifarişçiyə təhvil verilməsi nəzərdə tutulur. Burada bir il müddəti ümumi müddətdir.  

---

 

365