Microsoft Word Qasimov-ias docx

9.6.  Google axtarış sisteminin interfeysi 
Google axtarış sisteminin əsas səhifəsi cox sadə görünüşə 
malik olub, heç bir şəkil və  təsvirləri özündə saxlamır. 

---

275 
Google-un Azərbaycan variantı olan http//www.google.az 
saytının ümumi görünüş 9.3 saylı şəkildə verilmişdir.  
Şək. 9.3. Azərbaycan dilində Google axtarış sistemi 
Azərbaycan variantında Google axtarış sisteminin 
funksiyaları tam əhatəli olmadığı üçün aşağıda şərhlər rus 
dilində olan http://www.google.ru saytı üçün verilir 
(şək.9.4). Google vasitəsilə internetdə informasiya axta-
rışını  həyata keçirmək üçün axtarış sorğusunu sorğu 
sahəsində (1) daxil edib klaviaturada Enter və ya 
pəncərədə  “Поиск  в  Интернете” (“Google-da axtar”) 
düyməsini (2) basmaq lazımdır.  
Pəncərənin sağ yuxarı küncündə  aşağıdakı funksiyalar 
təklif olunur (3):  
- +Вы – Google+ xidmətinə keçid; 
- Почта – elektron poçt xidmətinə keçid;  
- Картинки – şəkillər üzrə axtarışın aparılması;  
- 
⋮⋮⋮ – digər funksiyalara keçid;  

---

276 
- Войти – Blogger rejiminə keçid. 
Şək. 9.4. Rus dilində Google axtarış sistemi 
Google pəncərəsində axtarış sorğusunu daxil etdikdən 
və axtarış düyməsini basdıqdan sonra axtarışın nəticəsi 
pəncərəsi acılır (şək.9.5).  
Pəncərədə axtarışın nəticəsi ilə yanaşı bir sıra 
məlumatlar yer alır. Axtarış  pəncərəsində yer almış  əsas 
elementlər  aşağıdakılardır: 
(1) – axtarış sorğusu sahəsi;  
(2) – Google-un müxtəlif axtarış xidmətlərinə isti-
nadları: 
-  Поиск – web-axtarış; 
-  Картинки – şəkillərin  axtarılması; 
-  Новости – xəbərlər üzrə axtarış; 
-  Видео – videoların axtarılması; 
-  Карты – xəritə üzrə axtarış; 
-  Еще – digər xidmətlər; 
1 
2
3
4

---

277 
Şək. 9.5. Google-un nəticə pəncərəsi (əvvəli) 
 Инструменты  поиска – axtarış alətləri. Axtarış 
alətləri qismində dilin seçilməsi, tarixin qeyd olunması, 
nəticələrin diapazonunun göstərilməsi, axtarış yerinin 
seçilməsi təklif olunur. 
 (3) – axtrış nəticəsində tapılıb verilmiş sənədlərin sayı 
və axtarış üçün sərf olunmuş vaxt;  
(4) – Google-un axtarış düyməsi;  
(5) – axtarış nəticəsində Google tərəfindən tapılıb veril-
miş sənədlərin siyahısı, onlara istinad və qısa məlumat;  
(6) – tapılmış sənədin (web-səhifənin) adı; 
(7) – tapılmış  sənədin məzmununda sorğu  şərtləri 
(yarımyağlı şriftlə qeyd olunur) rast gəlinən fraqment;  
(8) – axtarış nəticəsində tapılmış sənədin web-ünvanı; 
(9) – oxşar sənədlərin axtarılması; 
(10) – axtarışın sazlanması modulu. Bura aşağıdakı 
daxildir: 
1 
2
3 
5 
4
7
8 
9
6 
10

---

278 
-  Настройки поиска – axtarışın nəticəsinin təqdim 
olunması parametrlərinin sazlanması; 
-  Языки (Languages) – Google-da axtarış siste-
minin və nəticələrin göstərilməsi dilinin seçilməsi; 
-  Включить безопасный поиск – təhlükəsiz axtarış 
süzgəcinin qoşulması (axtarışın nəticəsindən 
nalayiq məzmunların çıxarılmasını təmin edir); 
-  Расширенный  поиск – Genişləndirilmiş axtarış 
(sorğuda ayrı-ayrı sözlərin və söz birləşmələrinin 
daxil edilməsi və istisna olunması, məntiqi  əməl-
lərin, ədəd diapazonlarının, dilin, sözün rastgəlin-
mə yerinin, tarixin, formatın, domenlərin və s. 
seçilməsi imkanlarını təqdim edir); 
-  История – axtarış tarixçəsi ilə iş; 
-  Поиск в справке – Google axtarış sistemi barədə 
soraqça üzrə axtarış. 
Google-un axtarış  pəncərəsinin sonunda (şək.9.6) nəti-
cənin təqdim olunması səhifələrinin ardıcıllığını müəyyən 
edən “Google” sözünün dəyişmiş forması (“o” hərfinin 
sayı    axtarışın nəticəsindən asılı olaraq çox olur) təqdim 
olunur. Növbəti axtarış  səhifəsinə keçmək üçün növbəti 
“o” hərfinin və ya onun altında müvafiq hissənin səhifənin 
nömrəsini göstərən ədədin üzərində basmaq lazımdır.