Microsoft Word tarixi muhammadiy ziyouz com doc
Yüklə 1,39 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.ziyouz.com kutubxonasi
108 buzg‘unchilik tushdi. Shoshganlaridan og‘ir yuklarini qoldirib, ba’zilarini sochib, qochib ketdilar. Ularning ketidan xiyol o‘tmay, Islom askari ham yetib keldi. Ko‘rdilarkim, olishga ulgurmay tashlab qochgan narsalarining ko‘prog‘i arpa-bug‘doyning talqoni ekan, shuning uchun bu g‘azotga «Saviq» g‘azoti deb nom berildi, va shu yili Alloh taolo musulmonlarga ikki iyd namozini o‘qimoqqa buyurdi. Bu ikki iyd namozini butun shahar va qishloq xalqlari bir joyda yig‘ilishib o‘qimoq sunnat bo‘ldi. Buning hikmati shul erdikim, bu yig‘ilgan musulmonlar diniy birlik ittifoqlarini ko‘zlari ko‘radi. Barchalari bir Allohning qullari, bir payg‘ambar ummati ekanliklarini eslarida tutadi. Payg‘ambarimiz Muhammad alayhissalomning birlik, ittifoqlik to‘g‘risidagi ummatlariga bergan topshiriqlarini yodlaridan chiqarmasunlar. Shuning uchun Rasululloh bu ikki iyd namozlarida butun musulmonlar bir joyga yig‘ilishib, ulug‘ jamiyat bilan namoz o‘qishni sunnat qildilar. Bundan maqsadlari tanishgan-tanishmagan musulmonlar barchalari bir tug‘ ostida yig‘ilganlarini alarga bildirish edi. Shu ittifoq va muhabbatlarini mustahkamlash (ching‘itish) uchun chora ko‘rish lozim bo‘lganlikdan boy kishilarga ro‘za iydida kambag‘allarga fitr sadaqa berish, qurbon oyida qurbonlik qilish vojib bo‘ldi. Bu ikki ehsonning avvalgisi yo‘qsillarga iyd harjisi bo‘ldi. Ikkinchisi esa ulug‘ bayram kunlarida boylarning kambag‘allarga bermish ziyofatidur. Islom diniga bo‘ysungan, bu ulug‘ ne’matning qadriga yetgan har bir mo‘min odam bu diniy vazifalarni o‘z vaqtida ado qilmoqlari albatta lozimdur. Chunki Payg‘ambarimiz aytdilar: «Kimning boyligi bo‘laturib, qurbonlik qilmas ersa, u kishi biz bilan chiqib, iyd namozini o‘qimay qo‘yaqolsin». Hazrati Abu Hurayra rivoyat qildi, Rasululloh aytdilar: «Man vajada siatan falam yuzahhi fala yaqrabanna musallana»: Ma’nosi: «Kimning quvvati yeta turib, qurbonlik qilmasa, bizning iyd namozi o‘qiydigan joyimizga yaqinlashmasun», demakdur. Mana shu hadisni dalil qilib, hazrati Imomi A’zam: «Har bir qudrati yetgan kishiga qurbonlik qilish vojib», dedilar. Qurbonlik qilish mo‘minlarga ulug‘ ibodatdur. Otamiz Odam Safiyyullohdin boshlab, o‘tgan barcha payg‘ambarlar bu ibodatni qoldirmay qildilar, ammo fitr sadaqasi bo‘lsa, buni iyd namozi o‘qimasdin oldin berib, ado qilmoq vojibdur. Chunki Payg‘ambarimiz aytdilar: — Mo‘minlarning bir oy tutgan ro‘zalari xudo dargohiga yetolmasdin, yer bilan osmon oralig‘ida to‘xtalib qolgay, qachonkim ro‘za tutganlar fitr sadaqasini faqir va miskinlarga berib, ado qilsalar, shunda dargohga yetib, qabullik darajasini topgay. Buning yana bir foydasi shuldurki, Payg‘ambarimiz bu iyd kunlarini: «Emak, ichmak, suyunishmak, xursandchilik kunlari demakdur», dedilar. Agar fitr sadaqasini qoldirmay, shariat ko‘rsatgan o‘ringa topshirsalar, faqir-miskinlar ulug‘ bayram kunlarida hojatsiz bo‘lib, yuqorida aytilgan uch narsaga ko‘pchilik qatorida qatnashgaylar. Shu bilan bayram kunlari barchaga barobar suyunchilik kunlari bo‘lgay. Yana shu yilda Payg‘ambarimiz qizlari Fotimani Hazrati Aliga nikoh qildilar. Fotimaning yoshi shul vaqtda o‘n beshga yetgan edi. Hazrati Ali yigirma bir yoshda edilar. Bir kuni Hazrati Abu Bakr bilan Hazrati Umar Hazrati Aliga aytdilar: — Ey Ali, Rasululloh qizlari Fotima voyaga yetdi, unga uylanish uchun Rasulullohdin so‘rar bo‘lsang, albatta senga berurlar, — deyishdi. Yana xotunlardan biri: — Ey Ali, agar xotun olur bo‘lsang, Rasulullohdin Fotimani talab qilgil, — dedi. Shuning bilan uylanish niyati Hazrati Alining ko‘ngliga tushdi. Arablar odaticha, Hazrati Ali to‘g‘ri kelib: «YO Rasululoh, Fotimani menga juft qiling», deb so‘radi. Anda Rasululloh aytdilar: «Agar mahr bo‘lgudek biror narsang bo‘lsa, uni keltirgin». Hazrat Alining g‘azotga minarlik bir otdin, urush kunlarida kiyarlik bir sovutdin boshqa hech narsalari yo‘q edi. Rasululloh otni qoldirib, sovutni sotmoqni buyurdilar. To‘rt yuz sakson tanga |