Milliy xalq o`yinlari asosida bolalarda odob-axloqni tarbiyalash

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI


GULISTON DAVLAT PEDAGOGIKA INSTITUTI



“PEDAGOGIKA” FAKULTETI
MAKTABGACHA TA’LIM YO’NALISHI


KURS ISHI


MAVZU: MILLIY XALQ O`YINLARI ASOSIDA BOLALARDA ODOB-AXLOQNI O’RGATISH


Topshirdi: Bafoyeva Mohinur
Qabul qildi: Niyozova Gulnoza


GULISTON - 2023
MILLIY XALQ O`YINLARI ASOSIDA BOLALARDA ODOB-AXLOQNI O’RGATISH


MUNDARIJA


I.Kirish………………………………………………………………..3-4
I Bob. Allomalarimiz o’yinlar haqida………………….……………5
1.1Ajdodlarimiz merosida axloq odob tarbiyasi masalalari…..5-12
1.2. O’zbek xalq o’yinlari va ularning darsda qo’llanilishi…..13-15
II Bob. Milliy harakatli o`yinlar va ularning bola tarbiyasida tutgan o`rni………………………………………………………………….16-19
2.1. Milliy sport o`yinlari bebaho qadriyat…………………..20-32
2.2. Rolli o‘yin faoliyatini vujudga kelishi…………………32-34
2.3. Bolalarga baynalminal tarbiya berish…………………….34-36
Xulosa………………………………………………………………..38-39
Foydalanilgan adabiyotlar……………………………………………40
Kirish
Mustaqillik yillarida Prezidentimiz tashabbusi, tinimsiz sa’y-harakatlari bilan respublikamizda har tomonlama yetuk “Barkamol avlod”, komil insonni tarbiyalash masalasi davlat siyosati darajasiga ko’tarildi.
Barkamol avlodni tarbiyalash hamisha insoniyatning eng ezgu va eng ulug’ orzularidan biri hisoblanib kelinadi. Agar tarix sahifalariga nazar tashlaydigan boTsak, Al-Farobiyning “Fozil odamlar shaxri” asarida jamiyatdagi har bir bilimli inson fozil odamdir. Bunday inson o’zi yashayotgan davlatdagi barcha qonun va qoidalarga e’tiborli va unga amal qiluvchi, o’z kasbining ustasi bo’ladi deb ta’kidlangan.
1997-yil 29-avgustda qabul qilingan “Ta’lim to’g’risida”gi qonun hamda “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” ning hayotga tadbiq etilishi,mamlakatimizda yangi o’quv tizimining vujudaga kelishiga hamda zamonaviy bilimga ega bo’lgan yosh mutahassislami tayyorlashga zamin yaratadi.
O’zbekiston xalqi o’z oldiga huquqiy demokratik jamiyat qurish maqsadini qo’ygan. Bu yo’lda birinchi, lekin juda muhim qadamlar qo’yilgan. Kadrlar tayyorlash milliy dasturining hayotga tadbiq etilishi xalqaro jamiyatda o’z o’rnimizni mustaxkamlashga olib keladi. Negaki dunyoning bugungi rivoji shunday bir mavqedaki, hal qiluvchi omil harbiy qudratda emas, balki intellektual salohiyatda, fikrda, aqlda, ilg’or texnologiyalardadir. Prezidentimiz I.A.Karimov tomonidan ta’kidlangan “Kuch - bilim va tafakkurda” degan hikmat bugun va ertangi kun uchun aytilgandir. Jamiyatni ma’naviy yangilashdan ko’zlangan bosh maqsad - yurt tinchligi, xalq erkinligi va farovonligiga erishish, komil insonni tarbiyalash, ijtimoiy hamkorlik va millatlararo totuvlik, diniy bag’rikenglik kabi ko’pdan-ko’p muhim masalalardan iborat¹.
Yurtboshimiz aytadilar: ’’Endigi eng dolzarb vazifamiz bu jarayonlarning ilmiy-nazariy asoslarini, ularning yangidan-yangi qarorlarini mukammal ochib berishni, o’quvchilarimiz, talabalarimizga, keng jamoatchilikka sodda qilib tushuntirib berish va ulami yangi hayot, zamon talablariga javob beradigan, jamiyat qurishning faol va jo’shqin ishtirokchilariga aylantirishdan iborat”.(I. 2.-3)
Maktabgacha ta’lim tarbiya muassasalari xalq maorifi sistemasida tarbiyani amalga oshiruvchi ilk bo’g’in hisoblanadi. Bolani liar tomonlama garmonik rivojlantirish uchun esa maktabgacha bo’lgan muassasalarda ta’lim- tarbiya sifatini ko’tarish zarur. Pedagogning bolaga o’z shaxsiyati bilan ta’sir ko’rsatishi to’g’risidagi g’oyani o’z davrida maktabgacha ijtimoiy tarbiya sistemasining yaratuvchilaridan biri G.A.Arkin rivojlantirgan edi. Uning pedagogik asarlarida quyidagi: “Biz uchun tarbiyachining o’ziga hos gapirish intonatsiyasidan boshlab imo-ishoralari, tabassumi harakatlaridagi boTgan barcha hususiyatlarini ko’rish va payqay bilish g’oyat muhimdir ”{11.18.76.} Bola qalbiga chuqur kira oladiga va u yerda individual yashirin qadriyatlarni topa biladigan, ularni ro’yobga chiqarishga amaliyotda qoTlanish mustahkamlanishi hamda takomillashuviga sabab bo Та oladigan har qanday rivojlanish faktori tarbiyachi ko’rsatadigan ta’sir oldida ojizdir degan fikrlar ta’kidlangan. Mamlakatimizda xalq ta’limining birinchi bo’g’ini uchun mutaxassis kadrlar tayyorlash masalasiga katta ahamiyat berilmoqda. Mashg‘ulotlarni bunday taqsimlash bolalarning dastur materialini yengilroq o‘zlashtirib olishiga imkon yaratadi². Kun davomida bir necha marta: ertalabki qabul vaqtida, ertalabki va kechki sayrda bolalarning mustaqil faoliyatlari tashkil etiladi. Bolalar o‘zlariga tanish bo‘lgan didaktik va harakatli o‘yinlarni o‘ynaydilar, hohlagan rasmlarini chizadilar, hohlagan narsalarini yasaydilar, kitoblar, rasmlarni tomosha qiladilar, hohlagan badiiy asarlarini tinglaydilar. Bolalarning mustaqil faoliyati ular uchun dam olish soati hisoblanadi, ammo ish bilan bir vaqtda bolalarning o‘z-o‘zini tashkil eta bilish qobiliyati o‘sishiga, xulq madaniyati irodaviy sifatlarning tarbiyalanishiga, jamoa munosabatlarining shakllanishiga yordam beradi. U har xil faoliyatlarda bolalardagi o‘ziga xos ijodkorlikning rivojlanishiga keng imkoniyat yaratadi.