Министерство здравоохранения республики узбекистан ташкентская медицинская академия

AIT rivojlanish havfi katta bolgan shaxslar guruhi:
-diffuz toksik bo’qoq otkazgan
-qalqonsimon bezda operatsiya o’tkazganlar
-endemik bo’qoqning biron bir shakli bilan og’riganlar
-galaktoreya-aminoreya sindromi bilan og’riganlar
-qandli diabet bilan og’riganlar
-Shteyn-levental sindromi bilan og’rigan bemorlar(tuxumdonlar sklerokistozi)
-allergik va autoimmune kasalliklardan aziyat chekuvchilar
-40 yoshdan oshgan ayollar
-AIT,DTB va boshqa allergik va autoimmune kasalliklar bilan og’rigan bemorlarning qarindoshlari
Qiyosiy tashxis.
Tugunli eutireoid bo’qoq.AIT ning tugunli shakli tugunli eutireoid bo’qoq bilan qiyosiy tashxis o’tkaziladi.Eutireoid bo’qoqning farqli belgilar:
-qonda antitireoid antielalar aniqlanmaydi.
-qalqonsimon bez punktatida limfo- va plazmotsitar infiltrat va Ashkenazi hujayralar aniqlanmaydi.
Qalqonsimon bez saratoni.AIT ning tugunli shakli va qalqonsimon bez saratoni uchun umumiy belgialar-tugunlar va bezning zich bo’lishi hisoblanadi.
Qalqonsimon bez saratonining o’ziga hos belgilari:tugunning kam harakatligi yoki umuman harakatsizligi,atrofdagi to’qimalar bilan birikib ketganligi,regionar limfaadenopatiya va punktatda differentsiyallashmagan proliferatsiya belgilariga ega hujayralarning topilishi.
Diffuz toksik bo’qoq.
AIT bilan og’rigan bemorlarda kasallikning boshlangich davrida gipertireoz klinikasi yuzaga chuiqishi mumkin.(xasi-toksikoz).Lekin DTB farqli o’laroq AIT da tireotoksikozning belgilar kam namoyon bo’ladi va tireostatik terapiya bajarilmasa ham bu belgila progressirlanmaydi.Hattoki eutireoid status qaytishi mumkin.
AIT da davo programmasi.

1. 
   Tireoid preparatlar bilan davolash.
   
2. 
   Glyukokortikoidlar bilan davolash
   
3. 
   Prednizolon elektrodregingi va tireoid preparatlarni birgalikda ishlatish.
   
4. 
   Imodullovchi terapiya va geparin bilan davolash.
   
5. 
   Eferrent terapiya.
   
6. 
   Jarrohlik usuli
   
7. 
   Dispanzerizatsiya.
   

Tireoid gormonlar qo’llaniladi:L-tiroksin (tabletkada 100 mkg dan) triyodtironin (25 va 50 mkg dan tabletkada).Davolash oylab va yillab davom ettiriladi,gipotireoz rivojlanganda esa –bir umrga qabul qilinadi.Glyukortikoid gormonlar bilan davolash tireoid gormonlarni davom ettrigan holda qo’llaniladi.Prednizolonnin gboshlang’ich dozasi sutkasiga 30-40 mg va har 10-12 kunda 5 mg dan kamaytirib boriladi.Keng tarqalgan immunomodulyatorlardan levamizol(dekaris)-sutkasiga 150 mg haftasiga bir marta 2-6 oy davomida qabul qilinadi.