Glyukozaga nisbatan tolerantlikning buzilishi bu-uglevod alamshinuvining shunday holatiki,bunda u normadagidan farq qiladi lekin qandli diabet tashhisini qo’yishga asos bo’la olmaydi.GNTB sababi qanaqa bo’lishiga qaramay(stress holatlari,homiladorlik,pankreatit,endokrin sistema kasalliklari va b.) keyinchalik qandli diabet rivojlanishi uchun havf yuqori bo’ladi. Voyaga yetgan GNTB bemorlarning 25% ida va ohirgi 5 yil ichida semirib ketgan bemorlarning 25% ida QD II rivojlanadi.GNTB lekin tana massasi normal yosh bolalarda va kattalarda QD II rivojalanishi asosan immunegenetik markerning mavjudligi bilan bog’lanadi.Homiladorlikdagi QD (gestatsion diabet) homiladorlik davrida organizmning glyukozaga nisbatan tolerantlikning vaqtincha buzilishi va uning tug’ishdan keyin o’tib ketishi bilan harakterlanadi. Gestatsion QD homiladorlikning 2 trimestrining o’rtasida rivojlanib,2% homilador ayollarda uchraydi.Gestatsion diabetni davolashda past kaloriyasli dieta,jismoniy mashqlarni ko’paytirish buyuriladi lekin shunga qaramay bemorlarning tahminan 3/1 I insulin terapiyaga muhtoj bo’lishadi. Statik sinfga QD ning u yoki bu turi rivojlanishi havfi bor kishilar kiradi.Anamnezida GNTB o’tkazgan mavjud bemorlarda QD ning rivojlanishi havfi umumiy populyatsiyaga qaragnada yuqoridir .Potentsial GNTB bemorlarda normoglikemiya kuzatilishiga qaramay QD rivojlanishi jud yuqori.Bu guruxga birinchi navbatda qonida QD I li bemorlar bilan HLA-identik sibslar saqlagan orolchalarga qarshi antitelasi mavjud shaxslar kiradi.Bundan tashari bu sinfga 4.5 kg dan og’ir tug’ilgan chaqaloqlar va ularning onasi,pankreatit yoki metobolik sindrom bilan og’rigan bemorlar kiradi.
Qandli diabetning etiologiyasiga ko’ra klassifikatsiyasi. (ВОЗ, 1999) I. I.Qandli diabet I tip (absolyut insulin yetishmovchiligiga olib keluvchi B-hujayralar destruktsiyasi)
А. Autoimmun
Б. Idiopatik
II. Qandli diabet II tip ((от преимущественной резистентности к инсулину с относительной инсулиновой недостаточностью до преимущественного секреторного дефекта с инсулиновой резистентностью или без нее)
