Mirzo ulug'bek nomidagi o'zbekiston milliy universiteti

Ishning geografik-iqtisodiy shartlari.
Sayt markazining geografik koordinatalari: 4009/ 39.3//N, 67041/ 51.12// VD. Qidiruv maydoni Shimoliy Nurota togʻlarining shimoliy yon bagʻirlarida joylashgan. Geomorfologik jihatdan oʻlka bir oz tepalikli relyefli dasht hisoblanadi. Mutlaq belgilar 380 dan 800 m gacha, nisbiy balandliklar 420 m ga etadi (Shimoliy Nurota tog'lari), lekin odatda bir necha o'n metrdan oshmaydi. Chuqurligi 3-5 metrgacha boʻlgan jarliklar tarmogʻi keng rivojlangan boʻlib, tik yon bagʻirlari lyoss toʻrtlamchi davr yotqiziqlarini vaqtinchalik suv oqimlari bilan qayta ishlash jarayonida hosil boʻlgan.
Gidrografik tarmoq deyarli rivojlanmagan. Noyob suv oqimlari faqat qor erishi va yomg'ir davrida vaqtinchalik.
Jizzax viloyati seysmik mintaqalarga mansub, zilzilalar 7 ballgacha yetishi mumkin. Trafik zonasi yaxshi. Viloyatda xalq xoʻjaligining yetakchi tarmoqlari chorvachilik, sabzavotchilik, ipakchilik va lalmikor dehqonchilikdir. Yangi sanoat - tog'-kon sanoati - Shimoliy Nurotov tizmasining shimoliy tog' etaklarida joylashgan bazalt koni (Usmonsoy uchastkasi) asosida ishlaydigan noruda foydali qazilma.
Shimoliy (Shimoliy) Nurotadagi temir moddasi bo'lgan jinslar ko'rinishida qidiruv ishlarini yo'lga qo'yishning maqsadga muvofiqligi sement sanoati korxonalarining portlend tsement ishlab chiqarish uchun tarkibida temir saqlovchi xom ashyoga bo'lgan ehtiyoji bilan bog'liq. Chunonchi, hozirda bo‘lajak korxonada rudalarining asosiy tarkibiy qismi gematit bo‘lgan sement ishlab chiqarishda tarkibida temir moddasi bo‘lgan tog‘ jinslari temir moddasi sifatida foydalanilmoqda. Vaholanki, bu butalar konining zahiralari bazalt jinslarida joylashgan bo‘lib, viloyatda sement ishlab chiqarish xomashyo bazasini temir moddasi bo‘lgan xomashyo bilan to‘ldirish va kengaytirish masalasi birlamchi vazifalardan biri hisoblanadi.
Shu nuqtai nazardan, temir o'z ichiga olgan qo'shimchalarning manbalaridan biri temir moddasi bo'lgan jinslar bo'lishi mumkin, Usmonsoy konining davom etishining namoyon bo'lishi.

1.