Mmt-93-2 guruh talabasi: sharipov nodirjon
Yüklə 147,23 Kb.
|
|
Savollar • a) diskontlash va murakkab stavkani qo’llashning farqi nima? • b) joriy qiymat va annuitetning joriy qiymati o’rtasida qanday bog’liqlik mavjud? c) 10 yilga 8 foizdan daromad oladigan $5000 investitsiya qanchaga o’sadi? • d)Agar 5000 $ 10 foizdan investitsiyalanganda $4001671 ga yetguniga qadar qancha vaqt o’tadi? • e) 10 yilga $1000 investitsiya qilinsa, qanday stavkada 4046 dollarga yetadi? • f) bankka 5 yilga 10 foizdan investitsiyalanib to’lovlari har chorakda amalga oshirilsa, omonatga har chorakda 1000$ dan qo’yib borilsa, anuitetning kelgusi qiymatini aniqlang. • g) agar siz hozir $100000 qarz oldingiz va 25 yil davomida 25 ta yil oxiridagi to’lovlarni amalga oshirmoqchisizva to’lanmagan balansdan 10 foizdan to’lab bermoqchisiz. Ushbu holat uchun to’lovlar grafigini tuzing”. • Ushbu suhbatdagi savolallariga javob bergan holda, gazaeta uchun pulning vaqt bo’yicha qiymatiga bag’ishlangan maqola yozing. Diskontlash va murakkab stavkani qo’llashning farqi nima? • Murakkablashish deganda, foizlar olish uchun asosiy mablag' bo'yicha ham, hisoblangan foizlar bo'yicha ham butun mablag'ni qayta sarmoya kiritish orqali foizlar olinadi. Murakkablashtirish - bu joriy investitsiyaning kelajakdagi qiymatini aniqlashda foydalaniladigan usul. Diskontlash - bu kelajakdagi summani uning hozirgi qiymatiga aylantirish jarayoni. Diskontlash texnikasi diskontlash stavkasini qo'llash orqali kelajakdagi pul oqimlarining joriy qiymatini aniqlashga yordam beradi. • Murakkab stavka ma'lum davr ohirida, ma'lum bir stavka bo'yicha pul oqimining kelajakdagi qiymatlarini bilish uchun foydalaniladi, diskontlash esa ma'lum foiz stavkasi bo'yicha kelajakdagi pul oqimining joriy qiymatini aniqlash uchun ishlatiladi. Murakkab Stavka va diskontlash o'rtasidagi asosiy farqlar Quyidagilar birikma va diskontlash o'rtasidagi asosiy farqlar: • Hozirgi miqdorning kelajakdagi qiymatini bilish uchun ishlatiladigan usul "birikma" deb nomlanadi. Kelajakda olinadigan summaning joriy qiymatini aniqlash jarayoni Diskontlash deb nomlanadi. • Komponentlashda foizli stavkalar qo'llaniladi, diskontlashda diskontlash stavkalari qo'llaniladi. • Hozirgi miqdorni birlashtirish, agar bugun ma'lum miqdordagi mablag'ni sarflasak, ertaga nima olishimizni anglatadi. Kelajakdagi summani diskontlash degani, ertaga belgilangan miqdorni olish uchun bugun nimani sarmoya qilishimiz kerak. • Kelgusi qiymat koeffitsienti jadvali birlashganda kelajakdagi qiymatni hisoblash uchun havola etiladi. Aksincha, diskontlashda hozirgi qiymatni hozirgi qiymat omillari jadvali yordamida hisoblash mumkin. • Kompozitsiyada hozirgi qiymat miqdori allaqachon ko'rsatilgan. Boshqa tomondan, kelajakdagi qiymat diskontlash holatida beriladi. Xulosa • Compounding (murakkablashtirish ya’ni murakkab Stavka) va Discounting (diskontlash) bir-biriga qarama-qarshi. Murakkablashtirish joriy qiymatni kelajakdagi qiymatga aylantiradi va diskontlash kelajakdagi qiymatni hozirgi qiymatga aylantiradi. Shunday qilib, agar biz teskari birikmaga kirsak, u diskontlangan bo'ladi, deb aytishimiz mumkin. Ikkalasini tez hisoblash uchun Compounding Factor jadvali va Discounting Factor jadvali hisobga olinadi 1-masala 10 yilga 8 foizdan daromad oladigan 5000 $ investitsiya qanchaga o’sadi? Yechish: • Oddiy foizda I=P*r*t=5000*0.08*10=4000 $ T=I+P=5000+4000=9000 $ • Murakkab foizda: FV=5000*(1+8/100)^10=10794.62 $ 10794.6-5000=5794.62 $ Oddiy foizda (o’lchov birligi $) 10000 9000 8000 7000 6600 6200 6000 5400 5800 5000 9000 8600 8200 7800 7400 7000 4000 3000 2000 1000 0
Oddiy foizda hisoblanganda qilgan investitsiyamiz miqdori 10 yildan so’ng 9 000 $ni tashkil qilmoqda va bu degani 10 yilda 4 000 $ oshganini ko’rsatadi. Murakkab foizda (o’lchov birligi $) 12 000,00 10 000,00 8 000,00 6 000,00 5 400,00 6 802,44 6 298,56 5 832,00 7 934,37 7 346,64 9 254,65
9 995,02 4 000,00 2 000,00 -
Murakkab foizda hisoblanganda qilgan investitsiyamiz miqdori 10 yildan so’ng 10 794,62 $ni tashkil qilmoqda va bu degani 10 yilda 5 794,62 $ oshganini ko’rsatadi. 2-masala Agar 5000 $ 10 foizdan investitsiyalanganda $4001671 ga yetguniga qadar qancha vaqt o’tadi? Yechish: 4001671 $=5000*(1+10/100)^t=10794.62 $ t=70 Agar 5000 $ investitsiyalansa4 001 671 $ ga yetgunicha 70 yil kerak bo’ladi. Investitsiya o’sish tartibi ( dollarda $ ) 4500000 4000000 3500000 3000000 2500000 2000000 1500000 1000000 500000 0
3-masala 10 yilga $1000 investitsiya qilinsa, qanday stavkada 4046 dollarga yetadi? • FV=$1000*(x)^10=$4046 • x^10=4.046 • x=1.15 • 1.15-1=0.15 • 0.15*100%=15% Investitsiya qilingan summa o’sish grafigi ( dollarda $ ) 4 500 4 046 4 000 3 518 3 500 3 059 3 000 2 660 2 500 2 313 2 011 2 000 1 749 1 521 1 500 1 323 1 150 1 000 500 -
4-masala Bankka 5 yilga 10 foizdan investitsiyalanib to’lovlari har chorakda amalga oshirilsa, omonatga har chorakda 1000$ dan qo’yib borilsa, anunitetning kelgusi qiymatini aniqlang. APR=10/4=2,5% FV=(1.025)^4=1.1038 FV=1000*(1.1038)^5=1638,52
• Pulning vaqt qiymati (TVM) - bu oraliqdagi daromad potentsiali tufayli pul summasi kelajakdagi bir xil summadan hozir qimmatroq degan tushunchadir . • Bu moliyalashtirishning asosiy tamoyilidir. Qo'ldagi pul summasi kelajakda to'lanishi kerak bo'lgan summadan kattaroq qiymatga ega. • Pulning vaqt qiymati hozirgi diskontlangan qiymat deb ham ataladi. Pulning vaqt qiymati • Investorlar kelajakda bir xil miqdordagi pulni emas, balki bugun pul olishni afzal ko'radilar, chunki bir marta investitsiya qilingan pul summasi vaqt o'tishi bilan o'sib boradi. Masalan, omonat hisobvarag'iga qo'yilgan pul foizlarni oladi. Vaqt o'tishi bilan foizlar asosiy qarzga qo'shiladi va ko'proq foiz oladi. Bu foizlarni birlashtirish kuchi.Agar u investitsiya qilinmasa, vaqt o'tishi bilan pulning qiymati pasayadi.Agar siz 1000 dollarni uch yil davomida matrasga yashirsangiz, agar investitsiya qilingan bo'lsa, o'sha vaqt ichida ishlab topishi mumkin bo'lgan qo'shimcha pulni yo'qotasiz. Uni olganingizda uning sotib olish kuchi kamroq bo'ladi, chunki inflyatsiya uning qiymatini pasaytirdi. • Yana bir misol sifatida aytaylik, sizda hozir 10 000 dollar yoki ikki yildan keyin 10 000 dollar olish imkoniyati bor. Nominal qiymati teng bo'lishiga qaramay, bugungi kunda 10 000AQSh dollari kechikish bilan bog'liq imkoniyat xarajatlari tufayli ikki yildan keyin ko'proq qiymat va foydalilikka ega. Pulning vaqt qiymatining formulasi Aniq vaziyatga qarab, pulning vaqt qiymatining formulasi biroz o'zgarish mumkin. Masalan, annuitet yokirdoimiylto'lovlar bo'lsa, umumlashtirilgan ia, eng • FV = Pulning kelajakdagi qiymati • PV = Pulning hozirgi qiymati • i = foiz stavkasi • n = yiliga birlashma davrlari soni • t = yillar soni • Ushbu o'zgaruvchilarga asoslanib, TVM uchun formula: • FV = PV x [ 1 + (i / n) ] (nxt) Pulning vaqt qiymatiga misollar Faraz qilaylik, har yili 10% foiz stavkasi bilan bir yilga 10 000 dollar investitsiya qilingan. Ushbu pulning kelajakdagi qiymati: FV = $10 000 x [1 + (10% / 1)] ^ (1 x 1) = $11 000 Kelajakdagi summaning hozirgi dollardagi qiymatini topish uchun formulani qayta tartibga solish ham mumkin. Misol uchun, har yili 7% foiz stavkasi bilan qo'shilgan bugungi dollar miqdori bugungi kundan boshlab 5000 dollarga teng bo'ladi: PV = $5,000 / [1 + (7% / 1)] ^ (1 x 1) = $4,673 Nima uchun pulning vaqt qiymati muhim? Pulning vaqt qiymati tushunchasi investitsiya qarorlarini qabul qilishga yordam beradi. Misol uchun, investor ikkita loyihadan birini tanlashi mumkin deylik: Loyiha A va Loyiha B. Ular bir xil, bundan tashqariA loyihasi birinchi yilda 1 million dollar naqd pul to‘lashni va’da qiladi, B loyihasi esa besh yilda 1 million dollar naqd pul to‘lashni taklif qiladi. XULOSA • Pulning vaqt qiymati degani, hozirgi pul summasi kelajakdagi pul summasidan qimmatroq ekanligini anglatadi. • Buning sababi shundaki, pul faqat investitsiya qilish orqali o'sishi mumkin. Kechiktirilgan investitsiya yo'qolgan imkoniyatdir. • Pulning vaqt qiymatini hisoblash formulasi pul miqdorini, uning kelajakdagi qiymatini, pul topishi mumkin bo'lgan miqdorni va vaqt doirasini hisobga oladi. • Jamg'arma hisobvaraqlari uchun murakkab davrlar soni ham muhim hal qiluvchi omil hisoblanadi. Yüklə 147,23 Kb. Dostları ilə paylaş:
|