Model əmsallarinin parametriK İdentifikasiyasi soltanlı Gülər Şahin qızı

Cədvəl 1 - Reaksiyaların termodinamik parametrləri

Reaksiyalar	ΔH, kc/mol	ΔG, kc/mol
1. Yüksək molekulyar çəkili parafinlərin krekinqi (C16H34→C8H18+C8H16)	69,38	-74,86
2. İzoparafinlərin əmələ gəlməsi ilə yüksək molekulyar çəkili parafinlərin krekinqi(C16H34 →и-С8Н18+С8Н16)	70,55	-70,83
3. Orta molekulyar ağırlıqlı n-parafinlərin krekinqi (C7H16 →C4H8+C3H6)	69,88	-62,27
4. Orta molekulyar çəkili parafinlərin izomerləşməsi (н-C7H16→ и-C7H16)	-1,92	-2,34
5. Orta molekulyar izoparafinlərin krekinqi (СН3-СН(СН3)- (СH2)3-СН3) → и-С4Н10+С3Н6)	62,13	-63,21
6. Olefinlərin krekinqi (С7Н14 → С5Н10 +С2Н4)	94,15	-28,28
7. Hidrogen yenidən paylanması ((СН3)3-С6Н9+ С5Н10→ (СН3)3- С6Н3+ и-С5Н12)	99,33	-111,76
8. Naftenlərin dealkilasiyası ((С10Н21)2-С6Н10 → С6Н12+2·С10Н20)	156,07	-120,4
9. Aromatik karbohidrogenlərin alkilyasiyası ((С10Н21)2- С6Н4 → С6Н6+2·С10Н20)	157,8	-89,04
10. Naftenlərin dehidrogenləşməsi ((С10Н21)2-С6Н10 →(С10Н21)2-С6Н4+ 3Н2)	221,936	-124,63
11. Koks əmələ gəlməsi (polikondensasiya)	-104,1	702,67
12. Olefinlərin siklizasiyası (С7Н14→ С7Н14)	-53,8	-7,54

Vakumlu distillatın parafinik karbohidrogenlərinin krekinqinda zəncir qırılması əsasən orta karbon atomunda baş verir. Bu qanunauyğunluq Gibbs enerji dəyişikliyinin əldə edilmiş dəyərləri ilə təsdiqlənir: ortada zəncir qırılan C14 - C30 parafinlərinin krekinqi zamanı Gibbs enerjisi dəyişməsi mənfi 60.53-dən minus 78.35 kJ / mol-a və krekinq zamanı ilk karbon atomunda mənfi 46.84-dən mənfi 63.46 kJ / mol-ə qədər. Gibbs enerjisindəki dəyişiklik dolayı yolla parafinik karbohidrogenlərin nisbi reaktivliyini əks etdirir, çünki Gibbs enerjisindəki dəyişiklik dəyəri dallanmamış parafinin molekulyar ağırlığının artması ilə artır.

Termodinamik analizin nəticələrinə görə, yüksək molekulyar çəkili parafinlərin krekinq reaksiyalarının (ΔGav = -74,86 kJ / mol), hidrogenin yenidən paylanmasının (ΔGav = -111,76 kJ / mol), naftenlərin dehidrogenləşməsinin (avGav = - 124,63 kJ / mol), aromatik karbohidrogenlərin (ΔGav = - 89,04 kJ / mol) və naftenlərin (ΔGav = –120,4 kJ / mol), həmçinin koks əmələ gəlməsi reaksiyalarının (ΔGav = -702, 67 kJ / mol) dəkkilasiyası [2].
Katalitik krekinq qaldırıcı reaktorunun istilik balansı işlənmiş xammalın tərkibi, regenerasiyadan sonra temperatur və katalizatorun aktivliyi kimi parametrlərlə müəyyən edilir. Bu göstəricilər daha çox dərəcədə qaldırıcı reaktorda katalizatorun səthində əmələ gələn koks miqdarını təyin edir. Katalizatorda koks əmələ gəlməsinin sürəti öz növbəsində regenerasiya zamanı tələb olunan istilik miqdarını və dövriyyədə olan katalizatorun temperaturunu müəyyənləşdirir ki, bu da prosesin istiliyi, katalitik krekinq vahidindən gələn işıq fraksiyalarının tərkibi və verimi deməkdir.
Katalitik krekinq reaktorunun riyazi modelinin hazırlanması prosesində, prosesin kinetik modelinə daxil edilmiş diferensial tənliklər, başlanğıc şərtləri Tc = Tc0 l = 0 olan qaldırıcı reaktorda qaz qidası qarışığı üçün istilik tarazlığı tənliyi ilə tamamlanmışdır:
(3.2)
burada Tc xammalın temperaturu, K;
T axın temperaturu, K;
α istilik ötürmə əmsalıdır, katalitik krekinq qal / m2 • s • K;
αv - katalizatorun xüsusi səth sahəsi, m2 / m3;
∆Hi - i-ci komponentin kimyəvi reaksiyasının istilik təsiri, katalitik krekinq kq / mol;
Wi kimyəvi reaksiya dərəcəsidir, mol / m3 • s;
ω, ρ, s - axın sürəti, sıxlığı və istilik tutumu, m / s, kq / m3, katalitik krekinq qal / kq ∙ K;
Bu istilik tarazlığı tənliyi, katalizator və qazla qarışıq arasında istilik ötürülməsini, həmçinin katalitik krekinq prosesinin reaksiyalarının istilik təsirlərini nəzərə alır.
Reaksiya qarışığının axın sürəti (ω) aşağıdakı kimi hesablana bilər:
(3.14),
burada Tr - regenerasiyadan sonra katalizator temperaturu, ◦С; Рр - qaldırıcı reaktorun aşağı nöqtəsindəki təzyiq, kqf / sm2; W1 - reaktorun tutucusundakı buxar istehlakı, kq / saat; Mpar - buxarın molyar kütləsi, kq / mol;
W2 - katalizatorun dövriyyə sürəti, kq / saat; Mozd havanın molar kütləsidir, kq / mol;

Əldə edilən həqiqi sürət yalan mayeləşmə sürətini (0.0071 m / s) aşdığından pnevmotor nəqliyyat rejiminin tətbiqindən danışa bilərik.