Molekulyar fizika 1 Mavzuning fizik asosi

4.2. Masalani yechish na’munalari:

1. 
   Sig’imi 12 l bo’lgan ballonda bosim va temperaturada azot to’ldirilgan. Ballonda qancha azot bor?
   

Berilishi: , , ,
Topish kerak
Yechilishi:
Azotning massasini Mendeleyev-Klaneyron tenglamasidan toppish yoki (1) tenglamaga ko’ra bunda hisoblaymiz. Javob: m=1.13kg.

2. 
   Agar 200 mm snm. ust. Bosimda vodorod molekulasining o’rtacha kvadaratik tezligi 2400 m/sek ga teng bo’lsa, bu sharoitda 1 hajmdagi vodorod molekulalarining soni topilsin.
   

Berilishi: , .
Topish kerak
Yechilishi:
(2) tenglamaga ko’ra: , tengligidan: bundan (a). Ikkinchi tomondan (3) tenglamaga ko’ra ikki tomonlama kvadratga ko’tarsak bundan (b). (b) ga ko’ra (a) dan: ushbu formula orqali hisoblasak kelib chiqadi.

4.3. Mustaqil yechish uchun masalalar:
1. temperaturada 750 mm sim ust. bosimda 10 kg kislorod qanday hajmni egallaydi? ( )
2. Og’zi mahkam berkitilgan shishadagi havoning temperaturada bosimi 1 atmosfera. Shisha isitilganda havo bosimi 1.3 atmosferaga yetganda tiqin otilgan. Shisha qanday temperaturagacha isitilganligi topilsin. ( )
3. 6.4 kg kislorod sig’adigan ballon devori temperaturada bosimga chidasa, uning eng kichik hajmi qanday bo’ladi? ( )
4. Balandligi 5m va polining yuzi bo’lgan auditoriyadagi havoning massasi topilsin. Binonin temperaturasi , bosimi 750 mm sim. ust. ga teng. (Bir kilomol havoning massasi 2.9 kg/mol deb olinsin.). ( )
5. Gaz solingan hajmli ballonda temperatura va 720 mm sim. ust. bosimda qancha miqdorda kilomol gaz bo’ladi? ( )
6. temperaturada to`yingan suv bug`ining elastikligi 92.5 mm sim. ust. ga teng bo`lsa, bu bug`ning zichligi nimaga teng. ( )
7. temperaturada va 730 mm sim. ust. bosimidagi vodorodning zichligi topilsin. ( )
8. 600 m/s tezlik bilan uchib ketayotgan azotning molekulasi idish devoriga normal ravishda urilib, undan tezligini yo`qotmasdan elastik qaytadi. Urilish vaqtida idish devorining olgan kuch impulsi topilsin. (5.6*10 N*s)
9. 430 m/s tezlik bilan uchib ketayotgan azot molekulasining harakat miqdori topilsin. ( )
10. 4l sig`imli idishda 1g vodorod bor. Bu idishning xar 1 hajmda qancha molekula bor? ( )
11. Havoni bir kilomolining massasi 29 kg/kmol ga teng bo`lgan bir jinsli gaz deb hisoblab, temperaturada havo molekulalarining o`rtacha kvadratik tezligi topilsin. (500m/s)
12. Bir xil temperaturadagi geliy va azot molekulalari o`rtacha kvadratik tezliklari nisbati topilsin. (2.65)
13. Biror gazning zichligi , molekulalarining o`rtacha kvadratik tezligi esa 500 m/s ga teng. Gazning idish devoriga ta`sir qilgan bosimi topilsin.
( )
14. temperaturada vodorod molekulasining harakat miqdori topilsin. Molekulaning tezligini o`rtacha kvadratik tezlikka teng deb hisoblang. ( )