Moliya fanidan ma’ruza matnlari 1-mavzu: Moliyaning mohiyati va funksiyalari Reja: Moliyaning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati

Davlat byudjetni bajarilish va uni bajarish ustidan nazorat:

1. 
   Barcha turdagi byudjet daromadlari mazkur qonunda kо‘zda tutilgan muddatlarda va tartibda Shuningdyek soliq va bojxona kodyekslari, О‘zbekiston Respublikasining boshqa qonunchilik aktlarda kо‘zda tutilgan tarzda shakillanadi.
   
2. 
   Byudjetga daromadlarni о‘z vaqtida kelib tushishi uchun soliq va bojxona organlari ma’suldirlar.
   
3. 
   Soliq va boshqa majburiy tо‘lovlarni byudjetga о‘tkazish muddati qonunlar bilan belgilanadi. YUridik shaxslardan tо‘lanmagan soliqni sо‘zsiz undirib olish soliq organlari zimmasiga Yuklatiladi.
   
4. 
   Joriy yilning 31 dyekabrigacha byudjetga о‘tkazilmagan daromadlar kyeyingi yilda о‘tkaziladi.
   

Davlat byudjetidan xarajat qilishning asosiy qoidalari:

1. 
   Davlat byudjeti xarajatlari byudjet mablag’larini oluvchi tomonidan davlat byudjeti tо‘g’risidagi qonun aniqlangan smeta xarajatlari va yо‘naltirilish syertifikatlariga asosan byudjet assignovaniyasi chyegarasida amalga oshiriladi.
   
2. 
   Xо‘jalik shartnomalari bо‘yicha xarajat qiligan byudjet mablag’lari kyeyingi Moliya yilida byudjet assignovaniyasi hisobidan tо‘lanadi.
   
3. 
   Respublika byudjet tashkilotlari schyotida qolgan byudjet mablag’lari Moliya yilining oxirgi ish kunida Respublika byudjet schyotiga о‘tkaziladi. Mahalliy byudjetlardan Moliyalashtiriladigan korxonalar uchun ham Shu tartib amal qilinadi.
   
4. 
   Barcha darajadagi byudjetlarning schyotlarida qolgan byudjet mablag’lari kassa aylanmasini shakllantirish uchun yо‘naltiriladi.
   
5. 
   Tasdiqlangan kassa aylanmasidan qolgan qoldiq mablag’lar hukumat organlarining qaroriga kо‘ra boshqa yо‘nalishlarga xarajat qilinishi mumkin. Davlat byudjetini kassa bajarilishini nazorat qilish Oliy Majlis tomonidan vakolatlangan О‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan amalaga oshiriladi, chunki davlat byudjetini daromad va xarajatlari bо‘yicha о‘tkazmalar markaziy bank qoshida ochilgan hisob-kitob schyotida amalga oshiriladi.
   
6. 
   Moliya vazirligi har chorakda Vazirlar Mahkamasiga davlat byudjeti ijrosi tо‘g’risidagi hisobotni taqdim etadi. Vazirlar Mahkamasi vazirliklar, assosasiyalar, Qoaraqolpog’iston Respublikasining Vazirlar Kengashi, Toshkyent shahri va viloyatlar hokimiyatlarining davlat byudjetini bajarilishini borish tо‘g’risida har chorakda hisobotni tinglaydi.
   
7. 
   Mansabdor shaxslar Moliya vazirligi va uning joylardagi organlariga taftish va tekshiruvlar о‘tkazishdagi yordam berishga majburdilar. Harakati tekshirilayotgan shaxslar kerakli ma’lumotlarni yozma yoki elyektron shaklda taqdim etishga majburdir.
   
8. 
   Har yili 1 apryelgacha Moliya vazirligi Vazirlar Mahkamasi va Oliy Majlisga о‘tgan Moliya yilidagi о‘zining taftish faoliyati natijalari bо‘yicha hisobot beradi.