Moliyaviy hisob va hisobat

6.5-jadval
Moliyaviy ijara shartnomasi bo‘yicha asosiy vositaning kirim qilinishi

T/r	Xo‘jalik muomalalarining mazmuni	Summa, ming so‘m	Debet	Kredit
1	Moliyaviy ijara shartnomasiga ko‘ra olingan abtomobilning kelib tushishi	15000	0820 0310	7910 0820
2	To‘lovlarni uzoq muddatlidan joriy qismiga o‘tkazish	7500	7910	6950
Har oyda, ijara muddati davomida
3	Eskirish hisoblanadi	3000	9420	0299
4	Moliyaviy ijara bo‘yicha joriy majburiyatlarni so‘ndirish aks ettiriladi	625	6950	5110
5	Yil oxirida to‘lovlarni uzoq muddatlidan joriy qismiga o‘tkazish	7500	7910	6950

Misol. Korxona avval ishlatilgan ofis uskunasini tekinga oldi. Qabul qilish-topshirish xujjatlari bo‘yicha uskuna qiymati 12000 ming so‘mni tashkil etdi. Avval hisoblangan eskirish summasi — 4800 ming so‘m. Korxonaning uskunani o‘rnatish va tekshirish xarajatlari 260 ming so‘mni tashkil etdi. Ofis uskunasining boshlang‘ich qiymati 12260 ming so‘m (12000 + 260) bo‘ladi. Korxonaning uskunani yaroqli holatga keltirish xarajatlari uning boshlang‘ich qiymatiga qo‘shiladi. Uskunani tekinga olish bo‘yicha foyda solig‘i 12000 ming so‘m miqdoridan hisoblanishi kerak.

Bu yerda quyidagi savol paydo bo‘ladi: avval hisoblangan eskirish summasi (uskuna yangi emas) qabul qilish-topshirish xujjatlarda qanday aks ettiriladi?
Korxona buxgalteriyasi uskuna kelib tushgach (u eski yoki yangiligidan qat’i nazar), o‘rnatilgan ko‘rsatma bo‘yicha hisob inventar kartochkasini ochib, unga obyekt haqida barcha ma’lumotlarni kiritadi, ya’ni obyekt haqida boshlang‘ich axborotlarni tuzadi: uskuna qiymati, mazkur korxonadagi foydali xizmat muddati, amortizatsiyani hisoblash usuli va boshqa. Bunda asosiy vositalar obyektining xizmat muddati mazkur obyektdan avvalgi mulkdor foydalangan muddat hisobga olingan holda belgilanishi mumkin. Shunday qilib, uskunani kirim qilishda ilgari hisoblangan eskirish summasi e’tiborga olinmasligi kerak.