Motivatsiyaning o’rganishning asosiy yondashuvlari

XOXISH

• FAOLLIK

• MOTIV

• FAOLIYAT

• Faoliyat motivi

• Tushuniladigan

• Xatti- harakat

• anglanilmagan

• anglanilgan

• Tashqi

• Ichki

• Shaxsiy

• Ijtimoiy

• Altruistik

• Burch

• Foyda

• Baho yutuq

• Altruistik

• O’zini o’zi
• harakatlantiruvchi

• Intilish ideal

• Jarayonga oid

• O’zini o’zi
• Takomilashtirish

• Natijaga oid

• Motivatsiyani
• Bixevioristik , geshtalpsixologiya, psixoanalitik , gumanistik nuqtai nazariya sifatiga o’rganish.

• Bixeviorizm

• Bixeviorizmning asoschisi D. J. Uotson (1878- 1938 )
• psixologiya fanining bosh vazifasi xulqni tadqiq
• Etishdan iborat deb tushunadi. U psixik hodisalardan
• mutlaqo voz kechib , xulqni ikki shaklga , ya’ni ichki va
• tashqiga ajratadi, ular o’zaro javoblar stimuli bilan
• uzviy bog’liq ekanligini ta’kidlab o’tadi.
• Bixeviorizm uchun “xulq”asosiy
• tushunchaga aylanib, uning psixikasi
• bilanaloqasi chetlab o’tilgandir.

• Bixevioristlar jumladan Torndaayk, Tolmem , Xall, Xebb, kabilar xulq motivatsiyasiga muayyan darajada e’tibor qilganlar. Ular o’zlarining izlanishlarida xulq motivatsiyasining quyi darajalarini o’rganib , kalmushlarda tajriba ishlarini olib bo’rib jonivorda ochlik , tashnalik va ularning turlicha darajalarini reaksiya tezligiga nisbatan namoyon bo’lish xususiyatini , har xil sharoitda motivatsiyaning kuchi to’g’risida muayyan qonuniyatlar ochishga intilganlar.

• Bixeviorizm insonni biologik mavjudot sifatida qarab , unga biologik jabhada yondashadi, oqibat natijada uning ijtimoiy ,mohiytai tadqiqot predmetidan chetda qolib ketadi.
• Bixeviorizm ham insonga ham hayvonlarga xos bo’lgan xulqning umumiy prinsiplarini topishga intiladi.

• Geshtalpsixologiya

• Geshtalpsixologiya maktabi namayondalari
• Uchun motivatsiya o’ziga xos talqinga ega bo’lib,
• uning mohiyatini eksperimental tarzda o’rganishga ,
• ochib berishga intilish ko’rsatkichi bilan boshqalardan
• ajralib turadi. K. Levin (1890-1947) motivlarni
• Eksperimental o’rganish metodikasini ishlab chiqib,
• ularni mutlaqo mustqil holat sifatida tushuntirishga
• harakat qilgan va bu borada
• muayyan muvaffiqiyatlarga erishgan .

• Geshtalpsixologiya maktabining namayondalariga obraz tushunchasi qanchalik o’ta ahamiyatli bo’lsa . K.Levinning maydon nazariyasi uchun motiv kategoriyasi o’ta ahamiyatga kasb etadi.
• Obraz va motiv o’zaro aloqasiz hukm surishi ta’kidlanadi, motivatsiyani amalga oshiruvchi vaziyatning predmetli , ma’noviy mazmuni esa inkor qilinadi.
• Geshtalpsixologlarning asarlarida shunday halatlar ham mavjudki, ularda xulq motivatsiyasi muammolari shaxsning muhim xususiyatlarini tahlil qilish negizidan kelib chiqib qaraladi.

• Psixoanalitik

• Ongsizlik ta’limotining asoschisi
• Z. Freyd xulq motivlari va ehtiyojlari
• muammosini ishlab chiqib motivatsiyaning
• manbai instinkt , u tur va
• individning saqlanish shartidir.

• Psixoanalitik konsepsiyalar negizida motivatsiya organik ravishda inson mayllariga xosdir, degan goya yotadi. Ularning manbai sifatida maylni aks ettiruvchi qaysidir organdagi yoki uning qismdagi somatik jarayon tushuntiriladi.

• Vilyam Makdugall

• Motivatsiyaning irsiy (tabiatdan beriladigan )
• xususiyatiga ega degan holatni
• asoslash uchun tug’ma instinktlar masalari
• bilan mazkur voqelikni bog’lab tushuntirishga
• harakat qilgan. Uning fikricha tug’ma instinktlar
• ham insonlarga , ham hayvonlarga ,
• Bir tekis taaluqli bo’lib, , ular odamlarning motivida
• oldin 14 , keyinchalik 18 tagacha asosiy
• instinktlar sifatida hukm surishi mumkin.

•