Nüvə silahlalarının tətbiqi zamanı radiaktiv çirklənmə
Nüvə silahlarının tətbiqi zamanı ionlaşdırıcı şüalanma nüfuzedici radiasiya
və ərazinin radiaktiv çirklənməsinin nəticəsində yaranır.
Nüfuzedici radiasiya - qamma şüaları və neytronlar selindən ibarətdir.
Qamma şüaları və neytronlar seli fiziki xassələrinə görə bir-birindən fərqlidirlər,
onlar üçün eyni olan xüsusiyyət isə havada hər tərəfə 4 km məsafəyə yayıla
bilmələridir. Qamma şüaların insana təsiri udulan doza ilə xarakterizə olunur.
qamma şüaları və neytronlar seli atom və molekulları müxtəlif orqanlardan
keçərək, onların hüceyrələrini ionlaşdırır, bu da şüa xəstəliyinin yaranmasına səbə
olur.
Qamma şüaların insana təsiri udulan doza ilə xarakterizə olunur. Havada və
yerdə nüvə partlayışları zamanı qamma şüalanmanın dozası partlayış mərkəzindən
bərabər məsafədə eyni olur, lakin havanın sıxlığından asılıdır. Havanın sıxlığı yayda
qış mövsümünə nisbətən azdır, bu səbəbdən partlayış mərkəzindən eyni
məsafədə şüalanma dozasının səviyyəsi qış mövsümünə nisbətdə daha çox olur.
Havadan sıxlığı daha da çox olan materiallarda qamma şüaları və neytronlar
seli daha da zəifləyir. Bu o səbəbdən baş verir ki, sıxlığı daha da çox olan
