Turbo Paskal dilinin standart funksiyaları: Turbo Paskal dilində digər alqoritmik dillərdə olduğu kimi standart funksiyalar da
mövcuddur. Bu standart funksiyalar aşağıdakılardır:
Riyazi yazılış
Alqoritmik
dildə yazılış
Vəzifəsi
çx ç
ABS(x)
x-in mütləq qiyməti
x SQRT(x)
x-in hesabi kökü
x
2
SQR(x)
x-in kvadratı
[x]
İNT(x)
x-in tam qiyməti
{x}
FRAC(x)
x-in kəsr hissəsi
e
x
EXP(x)
x-in eksponensialı
Sin x
SİN(x)
x-in sinusu (x- radianla verilir)
Cos x
COS(x)
x-in kosinusu (x- radianla verilir)
Arctan x
ARCTAN(x)
x-in arktangensi (x- radianla verilir)
Ln x
LN(x)
x-in natural loqarifmi
p
Pİ
p ədədi, p=3,141592653...
verilmiş aralıqda təsadüfi
ədədlər generatoru
RANDOM(x)
0
£ i < x aralığından təsadüfi ədədi seçib
nəticə kimi verir
təsadüfi ədədlər generatoru RANDOMİZE
təsadüfi seçilmiş ixtiyari ədədi seçib nəticə
kimi verir
DEC(x,i)
x-in qiymətini i qədər azaldır (x və i tam
ədədlər olmalıdırlar). Əgər i verilməyibsə,
onda x-in qiyməti 1 vahid azaldılır
İNC (x,i)
x-in qiymətini i qədər artırır (x və i tam
ədədlər olmalıdırlar). Əgər i verilməyibsə
onda x-in qiyməti 1 vahid artırılır.
ODD(x)
əgər x ədədi tək ədəddirsə TRUE, cütdürsə
FALSE məntiqi qiymətini qaytarır ( X tam
ədəd olmalıdır.
CHR(x)
x tam ədədinə uyğun simvolu verir.
59
Digər riyazi funksiyaların hesablanması məqsədilə riyazi çevirmələrdən istifadə
edilir. Bunlardan bir neçəsini göstərək:
x cos x sin tgx =
,
x sin x cos ctgx =
,
a b loq b a ln
ln
=
, X
n
- exp(n*ln(x)),
n m x x n m -