Mövzu ətraf müHİtin və TƏBİİ ehtiyatlarin qiYMƏTLƏNDİRİLMƏSİ funksiyalari və NÖVLƏRİ

M= Σ M_iA_i

i=0

Burada, M_i – i çirkləndirici maddənin ümumi kütləsi,

A_i – (i maddəsinin) nisbi aqressivlik göstəricisidir. Bu göstərici həddi yol verilən qatılıq (HYVQ) nəzərə alınmaqla təyin edilir (1/HYVQ).

Su hövzələrinin çirklənməsindən dəyən ziyanın yuvarlaqlaşdırılmış qiymətləndirmə metodu aşağıdakı düsturla ifadə edilir:

Y_B = γ • σ_k • M

Burada,γ – xüsusi ziyan (şərti ton axıntıya görə-man.)

σ_k– müxtəlif su təsərrüfatı sahələri üçün sabit göstərici (konstanta), xüsusi

cədvəldən götürülür.

Ziyan hesablama yolu ilə təyin edilir, həm də məhsul hasilatına dəyən xüsusi ziyanın hesablanması ilə də təyin edilə bilər.

Təxmini metodla hesablamalar göstərir ki, cəmiyyətə dəyən ziyan hava hövzəsinin çirklənməsindən 60%, su hövzəsinin çirklənməsindən 30 % və bərk tullantılarla çirklənmədən 10 % təşkil edir. İnkişaf etmiş xarici ölkələrdə təbiətdən səmərəsiz istifadəyə görə dəymiş iqtisadi ziyan ümumi daxili məhsul-un 4-8 % - ni təşkil edir. Rusiya üzrə ümumi ziyanın qiyməti 15-17% təşkil edir (1990).

Azərbaycanda bu rəqəm daha yüksəkdir.