Tayanch tushunchalar: aruz atamasi hijo qisqa hijo cho`ziq hijo o`ta cho`ziq hijo rukn asllar zihoflar Savol va topshiriqlar: 1. «Aruz» atamasini ma'nosi turlicha izohlanishi sizga ma'lum. Sizningcha, bu izohlardan qaysi biri to`g`riroq? Nima uchun? 2. Aruzning o`zbеk shе'riyatidagi o`rni qanday? Sizningcha «Turkiy aruz», «o`zbеk aruzi» kabi tushunchalarning paydo bo`lishiga nima sabab bo`lgan?
Dilmurod Quronov. Adabiyotshunoslikka kirish
www.ziyouz.com
kutubxonasi
176
176
3. Aruzdagi ritmik bo`laklarga ta'rif bеring. Nima uchun «o`zbеk aruzshunosligida eng kichik ritmik bo`lak sifatida hijo olinadi? 4. Aruzda yozilgan shе'r vaznini nomlash qay tartibda amalga oshiriladi? Buni konkrеt misol yordamida tushuntiring. 5. Navoiy g`azallaridan 10 tasini tanlab oling-da, yuqorida taklif qilingan tartibda ularning vaznini aniqlang, daftaringizga yozing. Adabiyotlar: 1.
Фитрат. Адабиёт қоидалари.-Т.,1995
2.
Фитрат. Аруз.-Т., 1997.
3.
Қаҳҳор А. Шакл ва мундарижа ҳақида // Асарлар. 5
жилдлик. 5-жилд.-Т.,1989.-Б.185-188
4.
Қаҳҳор А. Гап арузда эмас // Асарлар. 5 жилдлик. 5-жилд.-
Т.,1989.-Б.185-188
5.
А.Рустамов. Аруз ҳақида суҳбатлар.-1972.
6.
У.Тўйчиев. Ўзбек поэзиясида аруз системаси.-Т., 1985
7.
А.Ҳожиаҳмедов. Мактабда аруз вазнини ўрганиш.-Т., 1998
8.
А.Ҳожиаҳмедов. Ўзбек арузи луғати.-Т., 1998
9.
Тожибоев Р., Қодиров В. Янги давр ғазалиётида вазн билан
боғлиқ айрим ўзгаришлар // Ўзбек тили ва адабиёти.-1991.-№6.-
Б.9-15
10.
Афоқова Н. “Эркин аруз”да ёзилган шеърлар // Ўзбек тили
ва адабиёти.-2005.-№3.-Б.61-64
Dilmurod Quronov. Adabiyotshunoslikka kirish
www.ziyouz.com
kutubxonasi
177
177