Təbiətdə tapılması
Kükürd təbiətdə həm sərbərst, həm də birləşmələr
Şəklində tapılır. Kükürd sərbəst halda S
8
bəsit maddəsi
əmələ gətirir. Təbiətdə birləşmələri əsasən sulfidləri və
sulfatlar şəklində tapılır.
FeS2- Dəmir kolçedanı, pirit
ZnS- Sİnk sulfid və ya slaferit
PbS- Qurğuşun(II)sulfid və ya qurğuşun parıltısı
Cu2S- Mis kolçedanı və ya xalkopirit
HgS- Civə(II) sulfid və ya kinovar
H2S- Hidrogen sulfid
CaSO4 x 2H2O- Gips
Na2SO4 x 10H2O- mirabilit mineralı və ya qaluber duzu
BaSO4- ağır şpat
MgSO4 x 7h2O- acı duz
Kinovar- ən çox yayılmış civə mineralıdır. Kvarsla,
kalsitlə, baritlə, antimonitlə, piritlə, qalenitlə,
markazitlə, daha az qızıl külçə ilə hidrotermal yaxın,
səthli yataqlarda əmələ gəlir. Ən iri civə yatağı olan
Almaden İspaniyada yerləşir.(axır illərə qədər civənin
80%-i bu yataqdan istismar olunurdu). Bundan başqa
Serbiyada (Avala), Sloveniyada (İdriya), ABŞ-da ( Nyu-
Almaden) civə yataqları müşahidə olunur. Böyük Pliniy öz
əsərlərində qeyd edir ki, Roma İspaniyadan hər il 4,5 t
civə alırdı.
Laborotariyada alınması
Piritin parçalanması
FeS2 → Fes+S
Hidrogen-sulfidin halogenərə qarşılıqlı təsiri
H2S+X2 → 2HX +S (X → Cl, Br, J)
Təbii sulfatların közərmiş kömürlə qarşılıqlı təsiri
CaSO4+4C → CaS+4CO
CaS+H2O + CO2 → CaCO3+H2S
2H2S + O2 → 2H2O+2S
Hidrogen-sulfidin SO2, SOs, H2SOs, H:SO4 ilo oksidləşməsindən
Qədim zamanlardan bəri süni kinovarın civə və kükürdün ərimə alınma
texnologiyası məlum idi. Bu üsulla ilk dəfə süni kinovarı çox ehtimal ki, Çində
Dostları ilə paylaş: |
