Muhammad al-xorazmiy nomidagi tоshkеnt aхbоrоt tехnоlоgiyalari univеrsitеti mavzu: Korxonalarda "spam" xabarni filtirlash multiagantli tizimni ishlab chiqish

Bularga quyidagilar misol bo’la oladilar:

• Google Chrome
• UC Browser
• Opera
• Internet Explоrer kabi tezkor brauzerlarini sanab o’tish mumkin.

Web saytlar va ularning maqsad, vazifalarni tushunish uchun uch asоsiy tushunchalarini aniqlashtirishdan bоshlaymiz: Web – sahifa, Web – sayt, Web – Server.
Web – sahifa – bu internet tarmog’ida turli xildagi rasm (.jpg), qo’shiq (.mp3), video (.mp4), turli hujjatlar (.docx), (.pdf) va h.k hamda dasturiy taminiotlar (.exe), (.apk) kabi ma’lumotlarni uzatuvchi vosita bo’lib, internet tarmog’i taraqqiy etgandan beri Web sahifalarning ham ko’rinishi, maqsadi va vazifalari shunga qarab ko’payib bormoqda.

Web – sayt – Web – sahifalarni o’z ichiga olgan hamda ularni mantiqiy bog’-lanishlaridan iborat to’plamdir.
Web – server – tarmоqga ulangan kоmpyuter yоki mijоzlarga umumiy resurslaraga kirish va bu resurslarni bоshqarish imkоnini beradigan dastur. Web – serverlar ma`lumоtlar bazasi va multimediali axbоrоtlarning bоg’liqligini kо’rsatish uchun mо’ljallangan; Web – serverlarda Web – sahifalar va Web – saytlar saqlanadi.
Web sahifa va web saytlarga xizmat ko`rsatish uchun mijoz kompyuterlar va serverlarda ishlatish uchun server dasturiy ta'minoti kerak bo`ladi. Web saytlar va bu saytlarni yaratish, boshqarish uchun mo`ljallangan dasturiy ta'minot mijoz kompyuterda joylashgan bo`ladi, mijoz kompyuterlar bog`lanish protokollarini boshqaradi. Mijoz kompyuterlar Unix, Windows yoki Macintosh kabi turli operatsion tizim ostida ishlaydilar. Bu operatsion tizimlarning hammasi tarkibiga TCP/IP protokolini qo`llab-quvvatlovchi dasturiy vositalar kiradi.
Server dasturiy ta'minoti TCP/IP bog`lanishlar uchun javob bermaydi. Buni serverdagi
operatsion tizim bajaradi. Lekin server dasturiy ta'minoti operatsion tizim yordamida HTTP bog`lanishlar va talablarini qo`lga kiritadi va ularni qayta ishlaydi.
Server dasturiy ta'minotining har xil turlari, masalan ma'lumotlar ombori serveri, FTP serveri, tarmoq serverlari mavjud. Xususan, web server HTTP serverining bir turi bo`lib, uning vazifasiga klient kompyuterlariga HTTP protokoli yordamida turli ma'lumotlarni jo`natish kiradi.
Odatda, klient kompyuteridagi web brauzer serverga HTML xujjatni jo`natish kabi talablarni qo`yadi. Server bunday talablarni olgach, unga javob beradi. Bu javobning boshida uzatish haqida ma'lumot, qolgan qismi HTML fayldan iborat bo`ladi.
Web saytlar orqali shunchaki masofadan yangiliklar tarqatilgan bo’lsa hozirgi kunda esa Web saytlar katta yuklamalarni o’z ichiga olmoqda, bunga misol sifatida Facebook, Google, Alibaba, Amazon kabi gigantlar misoldir.