Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti kiberxavfsizlik va kriminalistika



Yüklə 88,08 Kb.
səhifə10/32
tarix20.11.2023
ölçüsü88,08 Kb.
#162683
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   32
Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari u-fayllar.org

1. Tarmoq interfeysi qatlami: Tarmoqqa kirish qatlami yoki havola qatlami sifatida ham tanilgan ushbu qatlam tarmoq orqali ma'lumotlarni jismoniy uzatish va ma'lumotlar havolasini boshqarish uchun ishlatiladigan protokollar bilan shug'ullanadi. U Ethernet yoki Wi-Fi kabi tarmoq apparat interfeyslari uchun spetsifikatsiyalarni o'z ichiga oladi va ma'lumotlarni uzatish uchun qanday formatlanganligini belgilaydi.
2. Internet qatlami: Internet sathi o'zaro bog'langan tarmoqlar bo'ylab uzatish uchun ma'lumotlar paketlarini manzillash, marshrutlash va qismlarga ajratish bilan shug'ullanadi. U manzillash va marshrutlash uchun IP (Internet Protocol), xatolar haqida hisobot berish va diagnostika funktsiyalari uchun ICMP (Internet Control Message Protocol) dan foydalanadi. Ushbu qatlam paketlarni marshrutlash va yo'naltirishning asosiy funktsiyasi uchun javobgardir.
3. Transport qatlami: Transport qatlami xostlar o'rtasida ma'lumotlarni ishonchli va tartibli yetkazib berishni ta'minlaydi. U oxirigacha aloqa xizmatlarini taqdim etadi va ma'lumotlarni segmentlash, ulanishlarni o'rnatish, oqim nazoratini boshqarish va xatosiz etkazib berishni ta'minlash uchun javobgardir. TCP (Transmission Control Protocol) va UDP (User Datagram Protocol) bu qatlamda eng ko‘p qo‘llaniladigan protokollardir.
4. Ilova qatlami: Ilova qatlami oxirgi foydalanuvchiga eng yaqin bo'lib, tarmoq ilovalari va xizmatlarini qo'llab-quvvatlaydi. U foydalanuvchi ilovalari bilan bevosita o'zaro aloqada bo'lgan protokollar va xizmatlarni taqdim etadi. HTTP (veb ko'rish uchun), FTP (fayllarni uzatish uchun), SMTP (elektron pochta uchun) va DNS (domen nomini aniqlash uchun) kabi turli xil protokollar ushbu qatlamda maxsus ilovalar funksiyalarini faollashtirish uchun ishlaydi.
Etti qatlamga ega bo'lgan OSI modelidan farqli o'laroq, TCP/IP modeli OSI modeli taqdimoti va seans qatlamlarining ba'zi funktsiyalarini amaliy qatlamga birlashtiradi. Bundan tashqari, TCP/IP modelining tarmoq interfeysi qatlami OSI modelining ma'lumotlar havolasi va jismoniy qatlamlari bilan ko'proq bog'liq.


TCP/IP modeli zamonaviy tarmoqlarda, ayniqsa Internetda keng qo'llaniladi. U qurilmalar oʻrtasidagi aloqa uchun asos yaratadi, oʻzaro hamkorlikni taʼminlaydi va Internet va boshqa tarmoqlarni quvvatlaydigan turli protokollar va xizmatlar uchun asos boʻlib xizmat qiladi.
* DNS (Domain Name System) - bu inson uchun qulay domen nomlarini IP manzillarga tarjima qilish uchun kompyuter tarmoqlarida foydalaniladigan asosiy tushuncha va protokol. U domen nomlarini mos keladigan IP manzillari bilan taqqoslaydigan taqsimlangan ierarxik nomlash tizimi sifatida xizmat qiladi. Bu erda DNS tushunchasi va uning funktsiyalari haqida umumiy ma'lumot:

Yüklə 88,08 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   32




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin