Mühazirəçi: dos. M. N. Sadiqov ƏDƏBİyyat

qarşılıqlı qoşma kompleks ədədlər deyilir.
Aşağıdakı xassələri qeyd edək:
1). İki və kompleks ədədləri o vaxt bərabər hesab edilir ki,

olsun , yəni həqqi və xəyali hissələri bərabər olsunlar.
2). kompleks ədəd onda sıfır olur ki, onun həqiqi və xəyali hissələri sıfır olsun, yəni olsunlar, onda olar.
Bütün kompleks ədədləri ( ) müstəvidə koordinatı olan nöqtə ilə göstərmək olar. Tərsinə müstəvidə hər bir nöqtəsini kompleks ədədi ilə ifadə etmək olar. Kompleks ədədləri həndəsi olaraq göstərmək üçün işlədilən müstəviyə kompleks müstəvi deyilir və müstəvidə absis oxuna həqqi ox, ordinat oxuna isə xəyalı ox deyilir (şək.1).

Kompleks müstəvi (z) ilə işarə olunur. vektorunun uzunluğunu r ilə işarə edək. olsun. M nöqtəsinin polyar koordinatları (r, φ) olsun. Onda koordinat başlanğıcını polyus, OX oxunu polyar ox qəbul edək. Onda alarıq

onda kompleks ədədini triqonometrik şəkildə
(2)
kimi yazmaq olar. Burada r- kompleks ədədin modulu , φ kompleks ədədin arqumenti adlanır və belə işarə olunur
(3)

götürülür, φ- çoxqiymətlidir və 2kπ (k-tam ədəddir) həddinə qədər dəqiqliklə təyin olunur. Buna görə də çox vaxt Argz-in baş qiymətini ayırmaq lazımdır. bərabərliyini ödəyən qiymətinə onun baş qiyməti deyilir və ilə işarə olunur. z müsbət həqiqi ədəd olduqda mənfi həqiqi ədəd olduqda olur. və qoşma kompleks ədədlərin modulları bərabərdir amma onların arqumentləri mütləq qiymətcə bərabər olub işarə ilə fərqlənirlər . Qeyd edək ki, A - həqiqi ədədini (2) şəkildə yazmaq olur:
əgər
əgər
sıfır ədədini
kimi yazmaq olar.
Kompleks ədədlər üçün Eyler düsturundan
(4)
istifadə edib, (2) düsturunu
və ya (5)
kimi yazmaq olar. Onda
(6)
və s.
(4) düsturundan

almaq olar.
(4) və (7) sistemindən
(8)
almaq olar.
Məlumdur ki,
(9)
Onda
və ya
əlaqə düsturlarını yazmaq olar.

2