Muhofaza etiladigan tabiiy hududlar to'G'risida 1-modda. Alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlar to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasi qonunlari

MUHOFAZA ETILADIGAN TABIIY HUDUDLAR TO'G'RISIDA

1-modda. Alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlar to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasi qonunlari
O‘zbekiston Respublikasida alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlarni tashkil etish, ulardan foydalanish va ularni muhofaza qilish sohasidagi munosabatlar ushbu Qonundan, shuningdek yer, suv, o‘rmon to‘g‘risidagi qonunlar, yer osti boyliklari to‘g‘risidagi, hayvonot va o‘simlik dunyosini muhofaza etish va undan foydalanish to‘g‘risidagi, atmosfera havosini muhofaza etish to‘g‘risidagi hamda atrof tabiiy muhitni muhofaza qilish to‘g‘risidagi qonunlardan iborat alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlar to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasi qonunlari va O‘zbekiston Respublikasining boshqa qonun hujjatlari bilan tartibga solinadi.
Qoraqalpog‘iston Respublikasida alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlarni tashkil etish, ulardan foydalanish va ularni muhofaza qilish sohasidagi munosabatlar Qoraqalpog‘iston Respublikasi qonunlari bilan ham tartibga solib turiladi.
2-modda. Alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlar to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasi qonunlarining vazifalari
Alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlar to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasi qonunlarining vazifalari noyob tabiiy majmuilarni, tabiat yodgorliklarini, o‘simliklar va hayvonlarning irsiy fondini saqlab qolishdan, tabiiy jarayonlarni o‘rganishdan hamda tabiiy muhitni kuzatish va tadqiq etish majmuidan, aholini ekologiya bobida tarbiyalashdan, tabiatni muhofaza qilish ahamiyatiga molik hududlardan xo‘jalik maqsadida foydalanishni cheklashdan iboratdir.
3-modda. Alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlar ta’rifi va ularning huquqiy maqomi
Alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlar — bu yerlar va suv kengliklari (akvatoriylar)ning ustuvor ekologik, ilmiy, madaniy, estetik, sanitariya-sog‘lomlashtirish ahamiyatiga molik qismlaridir.
Tabiat rang-barangligini saqlab qolish, ekologik muvozanatni va biosfera monitoringini saqlab turishga, shuningdek shikast yetgan tabiiy majmuilarni tiklashga mo‘ljallangan yagona tizimni tashkil etuvchi O‘zbekiston Respublikasining alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlari xo‘jalik maqsadida foydalanishdan to‘liq yoki qisman, bir umrga yoki vaqtincha tortib olinishi mumkin.
Tabiiy zaxiralardan foydalanish va ularni muhofaza qilishga doir rejalar va dasturlar, yer tuzilishi va joylarni tekislash kesmalari hamda boshqa rejalarni ishlab chiqishda alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlar hisobga olinadi.
Alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlarga Qonunda belgilab qo‘yilgan tartibda davlat qo‘riqxonalari (shu jumladan biosfera qo‘riqxonalari), davlat milliy bog‘lari, davlat tabiat yodgorliklari, davlat buyurtma qo‘riqxonalari maqomi beriladi.
Suvni muhofaza qilish mintaqalari (tegralari), kurort va rekreatsiya tegralari, yer usti va yer osti suvlari hosil bo‘ladigan tegralar (daryo uvalari, oqiziqli adirlar, tog‘ yonbag‘irlarining etaklari), nodir va qimmatbaho mineral konlari, alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlarning qo‘riqlanma (oraliq) tegralari, baliq xo‘jaligi tegralari, o‘rmonlarning taqiqlangan mintaqalari, tarixiy-tabiiy va yodgoriy bog‘lar, botanika va hayvonot bog‘lari, dendrariylar hamda O‘zbekiston Respublikasi qonunlari va xalqaro shartnomalar bilan belgilab qo‘yiladigan tartib asosidagi boshqa hududlar ham alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlarga kiradi. Davlat hokimiyati va boshqaruvi mahalliy idoralarining qarorlari bilan alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlarning boshqa toifalari ham nazarda tutilishi mumkin.