Mukavemet farklari

2.2. Ameliyat İpliklerinin Tarihçesi  

Ameliyat iplikleri 4000 yıldan beri cerrahlar tarafından kullanılmaktadır (Artandi 1980, Chu 1991, 

Thacker ve diğ. 1975). M.Ö.2000 yıllarından kalma tıbbi yazılar, bağlamak ve dikmek amacıyla tel ve sinir 

kullanıldığına dair ifadeler içermektedir (Anonim 1995). Yaraların kapatılması için pek çok eski kültürde 

ilginç metotlar denenmiştir. Örneğin, Güney Amerika Kızılderilileri, savaş karıncalarının kafalarını bir 

kerpeten gibi kullanmışlardır. Yunanlılar, bilenmiş kemikler halinde at kuyruğunun kıllarından faydalan-

mışlardır (Moy ve diğ.1992). 

Ameliyat ipliklerinin tarihi gelişim süreci iki döneme ayrılabilir. İlk dönemin başlangıcı 4000 yıl 

öncesine dayanmaktadır. Mısır tıbbına göre; 1862’de Edwin Smith, Thebes’de bir cerrahi papirüs bulmuş-

tur. Bu papirüste; dikişten, yara kenarlarının yaklaşımı için en çok keten ameliyat iplikleri kullanıldığın-

dan, ve daha önce de kollajen ve organik lif kökenli malzemeler kullanıldığından, ayrıca kuru bağırsak, 

kuru tendon, at kılı, hayvan derisi şeritleri, kadın saçı, ağaç kabuğu liflerinin de kullanıldığından bahsedil-

miştir (Yee, 1984, Demirhan 1985, Magilligan ve DeWeese 1974). 

İlk anatomist ve bir tahlilci olan Yunanlı hekim Galen (M.S. 130-201), ilk kez 1800 yıl önce İpek 

ve Katgüt’den bahsetmiştir (Moy ve ark 1992, Demirhan 1995). 9. Asırda Müslüman bir hekim olan Razi 

(M.S. 864-925), karın yaralarının ameliyat ipliği olarak kullanılmasını önermiştir. Ayrıca, Müslüman Arap 

hekimi Zehravi (M.S. 936-1013) pratisyen cerrahlara dikiş şekli olarak bir ipliğe geçirilen iki iğnenin dikişi 

ve bunlarla ilgili olarak koyun bağırsaklarından yapılan Katgüt ile dikiş  öğretmiştir. Katgüt, koyunların 

bağırsak mukozasından elde edilen bir ameliyat ipliğidir. Katgüt kullanışı 1840 yıllarında oldukça popüler 

hale gelmiştir (Browning 1984).  

1930’a kadar kullanılan ameliyat ipliği materyalleri genelde katgüt ve ipek, az miktarda keten ve 

pamuk olmuştur. Sentetik lifler, II. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında 1941’de Naylon ile başlayarak 

kullanıma girmiştir. Ardından poliesterler, poliakrilonitriller, poliolefinler az veya çok başarı ile kullanıl-

mışlardır. Bu zaman diliminin karakteristiği, cerrahi operasyonlarda kullanılan liflerin o dönemde popüler 

hale gelmiş lifler olmasıdır. Yani, cerrahi prosedürde kullanılması amacıyla bir materyal dizayn edilmemiş 

veya geliştirilmemiştir. Piyasada çeşitli fiziksel ve biyolojik özelliklerde çok sayıda mevcut olan ameliyat 

ipliği materyali ilk önce tekstil pazarında ortaya çıkmış daha sonra cerrahi amaçlarla kullanılmıştır 

(Artandi 1980, Babetty 1998). 

---

 

 

97