3. Dizyunksiya amali. x va y o’zgaruvchi mulohazalar ustida bajariladigan diz’yunksiya amali v ko’rinishda va bu amal natijasida hosil bo’ladigan mulohazani xvy yoki xvy=max(x,y) ko’rinishda belgilanadi.
3. Dizyunksiya amali. x va y o’zgaruvchi mulohazalar ustida bajariladigan diz’yunksiya amali v ko’rinishda va bu amal natijasida hosil bo’ladigan mulohazani xvy yoki xvy=max(x,y) ko’rinishda belgilanadi.
Ta’rif. Ikkala x va y mulohaza xam yolg’on bo’lgandagina ularning dizyunksiyasi xvy mulohaza qiymati yolg’on, x va y ning kamida bittasi chin bo’lsa xvy chindir.
Dizyunksiya amali «yoki» bog’lovchisiga mos keladi. Bu tarif jadval ko’rinishida quyidagicha bo’ladi.
4. Implikasiya amali.xmulohaza y mulohazani implikasiyalaydi degan amal kiritilib, bu amal ko’rinishda belgilanadi. Bu amal natijasida hosil bo’lgan mulohaza xy shaklda yoziladi.
4. Implikasiya amali.x mulohaza y mulohazani implikasiyalaydi degan amal kiritilib, bu amal ko’rinishda belgilanadi. Bu amal natijasida hosil bo’lgan mulohaza xy shaklda yoziladi.
Ta’rif. Faqat xchin va y yolg’on bo’lgandagina (xy) implikasiya yolg’on bo’lib, boshqa hamma hollarda (xy) chindir.
xy implikasiya ushbu mazmundagi mulohazalarga: xbajarilsa y bajariladi, x dan y hosil bo’ladi, x dan y kelib chiqadi, x bajarilgani uchun y bajariladi va x.k.larga mos keladi.
Bunday muloxazalar shartli mulohazalar deyiladi.
Matematikada xy implikasiya zaruriy shartni ifodalovchi, yani u bajarilishi uchun x bajarilishi zarur degan teoremaga mos keladi. Matematikada yana yetarli shartni ifodalavchi, yani u bajarilishi uchun x bajarilishi yetarli degan teorema xam implikasiyaga mos keladi.
