Mundarija: II. Bob. V. A. Motsartning hayoti va ijodi


Variatsiya shakli haqida tushuncha



Yüklə 0,58 Mb.
səhifə6/17
tarix22.06.2023
ölçüsü0,58 Mb.
#134065
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17
Milliy libos va san’at fakulteti 5111100- musiqa yo’nalishi

Variatsiya shakli haqida tushuncha

Variaytsiya lotincha( va ri ado) –mavzu bayoni va uning o’zgartirilgan bir necha takroridan iborat shakil.Variatsion shakil sxemasi quyidagicha A+A1+A2+A3+


Variatsiyalash rivojlovning kengtarqalgan shakllaridan biri sanaladi,zero Istalgan tuzilma variatsiyalangan bo‘lishi mumkin.Bunda,odatda,mavzuning Asosiy strukturasi saqlanib qoladi.Sof ko‘rinishdagi variatsiyali rivoj mavzu Materialini boyitish,uning yangi tomonlarini jiddiy o‘zgaitirishlarsiz ochib berish vositasi sanaladi.Variatsiyalashni rivojlantirish tamoyili sifatida hamda variatsiyani shakli sifatida farqlash lozim.Variatsiyalash rivojlantirish tamoyili sifatida istalgan janr va shaklda uchraydi. Masalan,davriyada Ikkinchi jumla birinchi jumlaning variatsion qayta Bayoni bo’lishi mumkin.Rondo shaklida takrorlar darefren variatsiyalanishi mumkin.Sonata shaklining o‘rtalig‘i–rivojlov qismida variatsionlik kopincha jiddiy ro’l o'ynaydi. Variatsiyalar asar shakli sifatida ma’lum tuzilishdan iborat:tugalmavzu bayoniuningo‘zgargantakrorlari - shumavzuga variatsiyalarbilanberiladi. Variatsiya termini faqat shakl, balki janrni ham ifodalaydi. Bu holatni boshqashakllardan mavzusiga variatsiyalar”), shuningdek, nisbatan yiri kasarning qismi (Betxoven. Sonatalar№10,23,30,32 (ohistaqismlar): Shuman.Sonataf-moll,IIIq)bo’lishi hammumkin.Variatsiyalar mavzusi oddiy tugalsitakida bayon qilinadi.Xuddi shunday Tugalshakl variatsiyalarning har birida saqlanib qoladi.Juda ko‘p hollerda qaysidi. Ommaviy asardan parcha,xalq qo’shig’I yoki raqsi variatsiya mavzusi bo’lib xizmat qiladi.
Mavzu uchun oddiylik,esda oson-oson qolishi,kuy,garmonik til va Fakturaning soddaligi xarakterli.Bu sifatlar keyinchalik mavzuni Murakkablashtirish va detallashtirish yo‘li bilan rivojlantirishi mumkiin beradi.

Mavzuni variatsion o‘zgartirish rang-barang bo’lishi mumkin.Kuyning o‘zi


Yokuning jo’rligi,yo har ikkalasi variatsiyaga uchrashi mumkin.Mavzu tonalligi Va hatto strukturasi,faktura,ritm,metrgarmonikketma-ketlik(izchillik),lad o’zgarishi mumkin.Variatsiyalar turkumi alohida mustaqil tuzilma sifatidagi koda yoki oxirgi
Variatsiyaning kengaytirilgan xotimasi bilan yakunlanishi mumkin ajratib turadi.Variatsiyalar mustaqil asar(Brams.“Paganinimavzusigavariatsiyalar”),shuningdek,nisbatan yirik asarning qismi(Betxoven.
Sonatalar№10,23,30,32(ohistaqismlar):Shuman.Sonataf-moll,IIIq)bo’lishi
Ham mumkin.
Variatsiyalar mavzusi oddiy tugal sitakida bayon qilinadi.Xuddi shunday
Tugal shakl variatsiyalarning har birida saqlanib qoladi.Judako‘phollardaqaysidir
Ommaviy asardan parcha,xalq qo’shig’I yoki raqsi variatsiya mavzusi bo’lib
xizmat qiladi.
Mavzu uchun oddiylik,esda oson-oson qolishi,kuy,garmonik til va
Fakturaning soddaligi xarakterli.Bu sifatlar keyinchalik mavzuni
Murakkablashtirish va detallashtirish yo‘li bilan rivojlantirish imkonini beradi.
Mavzuni variatsion o‘zgartirish rang-barang bo’lishi mumkin.Kuyning o‘zi
Yokuning jo’rligi,yo har ikkalasi variatsiyaga uchrashi mumkin.Mavzu tonalligi
Va hatto strukturasi,faktura,ritm,metrgarmonikketma-ketlik(izchillik),lad
o’zgarishi mumkin. Variatsiyalar turkumi alohida mustaqil tuzilma sifatidagi koda yoki oxirgi Variatsiyaning kengaytirilgan xotimasi bilan yakunlanishi

Yüklə 0,58 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin