Murakkab tabiiy-iqlim sharoitlarda yo'l poyini qurish

SHNQ 3.06.03-08 ga asosan yo'l poyini qurishda quyidagilar nazorat
qilinadi:
Yo„l poyini qurishda, avval loyihada ko„rsatilgan kar‟erlardagi,
zahiralardagi, o„ymalardagi, tabiiy asoslardagi gruntlarning haqiqiy ko„rsatkichlari (zarra kattaligi, loysimon gruntlar plastikligi), hamda holati(namligi, zichligi) tekshiriladi.
Ish bajariladigan joylarda nishabligi 1:3 dan katta qiyaliklar va yonbag„irlarlar mavjud bo„lsa, qurilish jarayonida yo„l poyining surilish va cho„kish xavfi bor-yo„qligi nivelir yordamida tekshirib olinishi lozim.
Yo„l poyi qurilishi sifatini texnologik jarayonga muvofiq nazorat qilishda
quyidagilarni tekshirilishi lozim:
-yo„l poyining o„qi bo„ylab rejada va balandlikda to„g„ri joylashganini;
- olinadigan gruntni unumdor qatlami qalinligini;
- yo„l poyi asosidagi grunt zichligi; - ishlatiladigan gruntning namligi; - yotqizilayotgan qatlam qalinligi;
-ko„tarma qatlamlarida gruntning bir xilligi; - ko„tarma qatlamlaridagi gruntning zichligi;
- yuza ravonligi;
- yo„l poyi ko„ndalang kesimi (o„q bilan yo„l cheti orasidagi masofa,
ko„ndalang nishabligi, yon bag„ir qiyaligi);
- zax qochiruvchi quvur va suv qaytaruvchi qurilmalar, qatlamlar, yo„l
yoqasi va yonbag„ir qiyaliklarini mustahkamligining to„g„ri bajarilganligi.
Gruntning nazorat etiladigan geometrik o„lchamlari va zichligining yo„l
qo„yiladigan loyihadan chetga chiqishlari V- ilova (majburiy)da keltirilgan.
Qish oylarida grunt ishlari sifatini jarayonli nazorat qilishda muzlagan kesaklar va ularning kattaligi, undan tashqari yuzani qor va muzlardan tozalanganligi qo„shimcha ravishda tekshirilishi zarur.
Yo„l poyining o„qi, balandligi, ko„ndalang kesimi, yo„l yoqasi, suv qaytaruvchi va zah qochiruvchi qurilmalar, qatlam qalinligini to„g„ri joylashtirilganligini, asosan ish jarayonida belgilar o„rnatilgan joylar yaqinida har 100 metrdan kam bo„lmagan masofada (ko„ndalang kesimda 3 nuqtada) geodezik asboblar va jihozlar bilan tekshiriladi.
Grunt zichligini har texnologik qatlamni yotqizishda yo„l poyi o„qida, chetidan 1,5-2,0 masofada, qatlam kengligi 20 m dan ortiq bo„lganda oraliq nuqtalarda tekshiriladi.
Grunt zichligi, bir smenada zichlovchi mashinalar bajaradigan qismda, ko„tarma balandligi 3 m gacha bo„lganda har 200 m da, ko„tarma balandligi 3 m dan ko„p bo„lganda esa ko„pi bilan har 50 m masofada aniqlanadi.
YUqori qatlamning zichligi har 50m dan ko„p bo„lmagan masofada tekshiriladi. Zichlikni qo„shimcha ravishda nazorat qilish, quvur atrofini to„ldirishda har bir qatlamda, quvurlar ustini yopishda, kar‟eruslar va ko„priklar bilan ulanish joylarini qurishda olib boriladi.
Ustki qatlam zichligi qalinligining 1/3 yoki kamida 8 cm dan kam
bo„lmagan qismida tekshirilishi kerak.
Zichlik koeffitsientining talab qilingan darajadan chetga chiqishi, hamma bajarilgan o„chovlar umumiy sonining 10% dan ko„p bo„lmasligi, ammo 0,04 dan ortmasligi kerak.
Foydalanilayotgan gruntlarning namligi asosan olinayotgan erda (zahira, kar‟erda) smenada kamida 1 marta va har har yog„ingarchiliqda albatta tekshirilishi shart.
Gruntning namligi va zichligi GOST 5180 bo„yicha aniqlanadi. Ish jarayonida nazorat qilishda tez aniqlovchi, ekspress qo„llanma va asbob- anjomlardan foydalanish mumkin.
Gruntning bir hillik xususiyati ko„z bilan chamalash asosida tekshiriladi. Agar gruntning bir hilligi o„zgarsa, O„zRST 25100 bo„yicha uning farqli ko„rinishi va toifasi aniqlanadi.
Yo„l poyi yuzasining ravonligi nivelir bilan ko„ndalang kesimda, o„qi va ikki chetidagi uch nuqtada kamida har 50 m masofada o„lchov olish bilan nazorat qilinadi. Yo„l poyining asosi va oralig„idagi ko„tarma qatlamlari yuzasida qurilish paytida suv to„planib qoladigan mayda chuqurchalar bo„lmasligi kerak.
Vertikal drenaj uchun ishlatiladigan qumning tuzilishi loyiha talablariga javob berishi zahirada smena davomida bir marta aniqlanadi.
Bundan tashqari qurilish-montajishlarini sifatini baholashda o'lchamlar va ularni baholash shartlari bo„yicha SHNQ 3.06.03-08 majburiy ilovalar berilgan.
Ilova V

Kon ish o„lch	struktiv bo„lak, turi va nazorat "yaxshi" "a‟lo" amlari
1	Grunt to„shamasi
1.1 .	Grunt to„shamasi asosini tayyorlash
1.1 .1	Aniqlash natijalarining 10% Aniqlash natijalarining 5% Olinayotgan dan ko„p bo„lmagan dan ko„p bo„lmagan hosildor grunt ko„rsatkichlari, ko„rsatkichlari, qatlamining loyihadagidan 40% gacha, loyihadagidan 40% gacha, qalinligi qolganlari 20 % gacha farq qolganlari 20 % gacha farq qilinishi mumkin qilishi mumkin
1.1 .2	Aniqlash natijalarining 10% Aniqlash natijalarining 10% dan ko„p bo„lmagan dan ko„p bo„lmagan Tabbiy ko„rsatkichlari, ko„rsatkichlari, asosning loyihadagidan 4% gacha, loyihadagidan 2% gacha, zichligi qolganlari loyihada hal qolganlari loyihada hal kamayishi qilingandan kam bo„lmasligi qilingandan kam kerak bo„lmasligi kerak
1.2 .	Ko„tarmalarni Aniqlash natijalarining 10% Aniqlash natijalarining 10% o„yish va dan ko„p bo„lmagan dan ko„p bo„lmagan

	o„ymalarni ishlash	ko„rsatkichlari, loyihadagidan 4% gacha, qolganlari loyihada hal qilingandan kam bo„lmasligi kerak	ko„rsatkichlari, loyihadagidan 2% gacha, qolganlari loyihada hal qilingandan kam bo„lmasligi kerak
1.2 .1	Bo„ylama kesimning balandlik belgilari	Aniqlash natijalarining 10% dan ko„p bo„lmagan ko„rsatkichlari, loyihadagidan ±100/(20)mm, qolganlari ±50/(10) mm farq qilishi mumkin	Aniqlash natijalarining 5% dan ko„p bo„lmagan ko„rsatkichlari, loyihadagidan ±100/(20) mm, qolganlari ±50/(10) mm farq qilishi mumkin
1.2 .2	Grunt to„plamining o„qi bilan qoshi orasidagi masofa	Aniqlash natijalarining 10% dan ko„p bo„lmagan ko„rsatkichlari, loyihadagidan ±20sm, qolganlari ±10 cm gacha farq qilishi mumkin	Aniqlash natijalarining 5% dan ko„p bo„lmagan ko„rsatkichlari, loyihadagidan ±20sm gacha qolganlaridan 10 cm gacha farq qilishi mumkin
1.2 .3	Ko„ndalang nishablar	Aniqlash natijalarining 10% dan ko„p bo„lmagan ko„rsatkichlari, loyihadagidan minus 0,015 (0,010) dan 0,030 (0,015)gacha, qolganlari ±0,010 (0,005) gacha farq qilishi mumkin	Aniqlash natijalarining 5% dan ko„p bo„lmagan ko„rsatkichlari, loyihadagidan minus 015 (0,010) dan 0,30 (0,015)gacha, qolganlari ±0,010 (0,005) gacha farq qilishi mumkin
1.2 .4	Qiya nishabligi	Aniqlash natijalarining 10% dan ko„p bo„lmagan ko„rsatkichlari, loyihadagidan 20% gacha, qolganlari 10 % gacha farq qilinish mumkin	Aniqlash natijalarining 5% dan ko„p bo„lmagan ko„rsatkichlari, loyihadagidan 20% gacha, qolganlari 10 % gacha farq qilinish mumkin