My Last Journey

Road engineering
Avtomobil yo'llarini taʼmirlash va saqlash texnologiyalari
Yoʻllarni qishki saqlashga qoʻyilgan talablar
2023
Shuhratjon Jo'rayev
Avtomobil yo'llarini ta'mirlashda zamonaviy texnologiyalardan foydalanish juda muhimdir. Bu texnologiyalar avtomobillarning tamir vaziyatlarni diagnos etishda yordam beradi va ta'mir jarayonini tezlashtiradi.
Bir necha zamonaviy texnologiyalar shu jumladan oʻrnatilgan monitoring tizimlari, kompyuterli diagnos qurilmalari va avtomatik ta'mirlash vositalarni oʻz ichiga oladi.
Monitoring tizimlari avtomobillarning harakatini, yurish holatini va ichki tizimlarining ishlashini nazorat qiladi. Bu avtomobillarning yurishi, joriy sovetlash va xalqaro metrologik koordinata sistemalari bilan bogʻliq boʻladi.
Kompyuterli diagnos qurilmalari avtomobilning ichki va tashqi tizimlarida yuzaga kelgan nosozliklarni aniqlab chiqaradi. Ularning yordamida elektronik-diagnostikalar, xususan kontrol mevzulari, motor va shaltarozka tizimlari, elektrik va boshqa tizimlarni tekshirish va toʻlovlarini aniqlash mumkin.
Avtomatik taʻmir vositalari esa zarur ta'mirlarni tezlashtirish uchun foydalaniladi. Bu vositalar bogʻlangan kompyuterlar orqali avtomobildagi xato ishlarni aniqlab chiqarib, ulardan xalos boʻlishga yordam beradi. Misol uchun, elektronik yogʻoch kichik maslahatlar va tamir ishlarni avtomatik ravishda bajarishi mumkin.
Zamonaviy texnologiyalardan foydalanish avtomobil ta'mirlarini tezlashtiradi, aniqligini oshiradi va avtomobil juda yanada sezilarliroq va ish joyisiga qaytaradi.
Jahon bankining 3 million dollar mablag‘lari hisobidan O‘zbekistonga yo‘l sifatini aniqlash, tahlil qilishga qodir maxsus jihozlangan texnikalar keltirildi. Ular yordamida respublika yo‘llarini ta’mirlashda inson omilini kamaytirish ko‘zda tutilgan.
Daniyadan O‘zbekistonga olib kelingan maxsus jihozlangan texnikalar yo‘l sifatini 95 foizgacha aniqlikda tahlil qila olish imkoniyatiga ega. Mutaxassislar bunday texnikalarning keltirilishini mamlakatda yo‘l qurilishi sohasidagi bir qadam oldinga siljish, deya baholamoqda. Boisi shu paytgacha bunday jarayonlar taxminiy hisob-kitoblar asosida, inson omili bilan boshqarilgan.
Keltirilgan Toyota va Ford krossover hamda pikaplariga o‘rnatilgan jihozlar ma’lumotlar bazasini shakllantirishda quyidagi vazifalarni bajaradi:
Toyota RAV4 mobil skaneri lazer nurlari orqali yo‘l tarmog‘ining ro‘yxati va kadastrini yaratish uchun mo‘ljallangan;
Toyota HILUX mobil uskunasi yo‘l inshootlari, ularning atrof-muhitini inventarizatsiya qilish, harakatlanish va yo‘ldagi notekisliklar sifatini o‘lchash, yo‘l geometriyasi hamda GPS ma’lumotlarini olish vazifalarini bajaradi;
Ford F350 jihozlangan avtomobilining texnik imkoniyatlariga esa yo‘l qoplamasining fizik xossalarini baholash, asfalt qoplamalarining balandligi va tuzilishini tahlil qilish, shuningdek, yerosti kommunal tarmoqlari mavjudligini tekshirish, yuzaki ishqalanish va sirpanish qarshiligi ko‘rsatkichlarini o‘lchash vazifalari kiradi.
Mas’ulning ma’lumot berishicha, maxsus jihozlangan bu texnikalar Jahon bankining 3 mln dollar mablag‘lari hisobiga olib kelingan. O‘zbekistonda mavjud avtomobil yo‘llari tarmog‘ining umumiy uzunligi taxminan 210 ming kmni tashkil etadi. Shundan 43 ming kmga yaqini, ya’ni 20 foizi Avtomobil yo‘llari davlat qo‘mitasi tasarrufiga kiradi. Mas’ul shuncha uzunlikdagi yo‘lning tahlilini olib borishda 3 ta mobil texnika kompleksi yetarli bo‘lmasligini ham ta’kidladi.
Eʼtiboringiz uchun rahmat