N. M. AĞABƏyli

Xammal materiallarının hazırlanması. Şüşə istehsalında işlə-
dilən  xammal  materialları  iki  qrupa  bölünür:  əsas  və  köməkçi  mate-
riallar.  
Əsas xammal materiallarına aşağıdakılar daxildir: kvars qumu, 
əhəngdaşı,  soda  və  natrium  sulfat.  Istehsal  prosesində  şüşəyə  xüsusi 
xassələr vermək üçün ona müxtəlif oksidlər qatılır.  

---

 
 
 
 
80 
80 
Xammala kaolin və çöl şpatı halında qatılan Al
2
O
3
 şüşənin me-
xaniki  möhkəmliyini,  termik  və  kimyəvi  davamlılığını  artırır.  Şüşəni 
daha elastik etmək, onun şüa sındırma göstəricisini və  ərimə sürətini 
artırmaq,  habelə  kristallaşma  qabiliyyətini  azaltmaq  üçün  xammala 
borat turşusu yaxud onun natrium duzu (boraks) halında V
2
O
3
 qatılır. 
Soda  və  natrium  sulfat  vasitəsilə  xammala  qatılan  Na
2
O  şüşə 
əmələgəlmə süətini artırır, şüşə kütləsini hava və qaz qabarcıqlarından 
təmizləyir.