N. M. AĞABƏyli

 
§ 7. Xüsusi təyinatlı keramik məmulatlar 
 
Sanitar-texniki keramik məmlat 
Sanitar-texniki keramik məmulat fayans, yarımçini və çini küt-
lədən hazırlanır. Onların tərkibi müxtəlif nisbətlərdə götürülmüş eyni 
xammaldan 

 gilli materiallardan, kvarsdan və çöl şpatından ibarətdir. 
Iri  ölçülü  sanitar-texniki  keramik  məmulat  (vanna,  taz  və  s.)  kvars 
əvəzində 10

15 % şamot qatılmış şamot fayansından hazırlanır. 
Fayans  məmulatının  saxsısı  məsaməli,  çini  məmulatın  saxsısı 
isə çox sıx quruluşlu olur. Yarımçini keramik məmulat isə fayans ilə 
çini arasında orta mövqe tutur.  
Sanitar-texniki  keramik  məmulat  tökmə  üsulu  ilə  istehsal  olu-
nur.  Bundan  ötrü  xammal  materiallarını  üyüdür,  ələyir,  zərərli  qa-
tışıqlardan təmizləyir və su əlavə edib, 31

38 % nəmlikli şliker kütləsi 
hazırlayırlar.  Sonra şlikeri gips qəliblərə töküb  qəlibləyirlər. Qəliblər 
şlikerin  tərkibində  olan  suyun  artıq  hissəsini  udur  və  bunun  nəticəsi 
olaraq,  məmulat  asanlıqla  qəliblərdən  çıxarılır.  Qəliblənmiş  məmulat 
qurudulmaq  üçün  kameralı  yaxud  tunel  quruduculara  ötürülür. 
Məmulatın  qurudulması  80 
0
S  temperaturda  30

48  saat  müddətində 
aparılır. Qurudulmuş məmulatın səthini şirlə örtdükdən sonra onu bişi-
rirlər.  Bişirilmə,  məmulatın  növündən  asılı  olaraq  1200

1350 
0
S 
temperaturda aparılır. Bişirilmə müddəti kiçik ölçülü məmulatlar üçün 
20

25 saat, iri ölçülü məmulatlar üçün isə 90

100 saat davam edir. 

---

 
 
 
 
74 
74 
Fayansdan  əl-üzyuyan,  vanna  və  başqa  sanitar-texniki  ləvazi-
matlar  hazırlanır.  Çinidən  hazırlanan  məmulatlar  möhkəm,  termik  və 
kimyəvi davamlı olur. Odur ki, onlardan nazik divarlı mə’mulatların, 
izolyatorların,  kimyəvi  qabların  və  s.  məmulatların  hazırlanmasında 
istifadə edilir.