Gips-alüminatlı genişlənən sement. Müəyyən nisbətdə götü-
rülmüş yüksəkalüminatlı posa və ya klinkerlə təbii gips daşının
birlikdə yaxud ayrıca üyüdülərək qarışdırılmasından alınan
tezbərkiyən hidravlik yapışdırıcı maddəyə gips-alüminatlı genişlənən sement deyilir.
Bütün genişlənən sementlərdə olduğu kimi burada da geniş-
lənmənin səbəbi kalsium hidroalüminat birləşməsinin əmələ
gəlməsidir.
Optimal tərkibli gips-alüminatlı genişlənən sement təxminən 70
% yüksəkalüminatlı posa və 30 % təbii gips daşından ibarət olur.
Üyüdülmə zamanı sementə, onun keyfiyyətini aşağı salmayan 2 %-ə
qədər əlavə qarışdırmaq olar.
Gips-alüminatlı genişlənən sement suda bərkidikdə genişlənmə
xassəsinə malikdir; havada bərkidikdə isə yığışmayan olur və ya suda
bərkidiyinə nisbətən az genişlənir. Markaları 400 və 500-dir. Həmin
sementdən hazırlanan nümunələrin sıxılmada möhkəmlik həddi 3
gündən sonra təyin edilir və 30 MPa-dan az olmamalıdır. Sementin 28
gündən sonrakı möhkəmlik həddi 3 günlük möhkəmlik həddindən az
olmamalıdır. Tutmasının başlanğıcı 10 dəqiqədən tez, tutmasının sonu
isə 4 saatdan gec olmamalıdır.
Alüminat sementindən fərqli olaraq gips-alüminatlı genişlənən
sement əsasında hazırlanmış məmulatları isti-nəm şəraitdə bərkitmək
olar. Bu zaman bərkimə sürəti əhəmiyyətli dərəcədə artır. Lakin
bərkimə temperaturu 80
0
S-dən çox olmamalıdır.
Bu yapışdırıcıdan gəmiqayırmada, atom reaktorlarının mühafizə
işlərində istifadə edilir.
