Agar davlat xarajatlari va avtonom soliqlar bir xil miqdorga ko'paysa muvozanatli ishlab chiqarish hajmi shu miqdorga teng yoki u n d a n kamroq summ aga ko'payadi. Buni balanslashgan byujet multiplikatori deb yuritiladi. Balanslashgan byujet multiplikatori birga teng yoki undan kichikroq b o 'la d i1. 1 I s h m u x a m m e d o v A.F... D j u m a y e v Z . A . . J u m a y e v Q . X . M a k r o i q t i s o d i y o t .
q i i ' l l a n m a I : 2 0 0 5 y. I l>2 b.. l>6 b,
li(-
4. B yudjet defitsiti va uni m oliyalashtirish y o ‘li Iqtisodiy pasayish davrida soliqlarning avtomatik tarzda pasayishi va davlat translertining oshishi natijasida byudjet taqchil 1 igi kelib chiqadi. Y a ’ni davlat xarajatining daromadlaridan ortib ketishi y uzaga keladi. Byudjet defitsitining 3 xil ko'rinishi mavjud: 1. Tarkibiy ; 2. Siklli; 3. Haqiqiy; Tarkibiy d e f its it- bu to'Iiq bandlik sharoitidagi defitsit. Siklli defitsit - iqtisodiy pasayish davrida soliq tushumlarini qisqarishi natijasida y u z beradigan deiitsit. Haqiqiy defitsit - Tarkibiy defitsit va siklli defitsitning yig 'ind isi. Iqtisodiyotning o'rnatilgan barqarorligi darajasi siklli byudjet taqchi 11 igi va ortiqchaligi miqdorlariga bog'liq. Siklli taqchillik (ortiqchalik) iqtisodiy t'aollik pasayishi (oshishi) sharoitida soliq tushumlarining avtomatik kamayishi (oshishi) va davlat xarajatlarining avtomatik oshishi (kamayishi) natijasida yuzaga