N xolmatov. N. Im om ova makro va mikro

Iste’m olch ilik xatti-harakati 
— bu iste’m o lc h ila rn in g turli to v a r 
va x iz m a t la r g a talabini sh a k lla n tirish ja ra v o n i. I n s o n la r n in g x a rid ig a
t a ’sir etu v ch i o m il la r g a qarab, b o z o r talabini q u y id a g ila rg a ajratish 
m u m k in :
-
funksional talab.
to v a r n i n g iste’m olc hilik sifatlarini ta q o z o
e tuvchi talab
-
nofunksiona! talab
, 
is t e 'm o lc h ilik
x a ra k te ristik a la rid a n
tashqari. b o s h q a o m illarni h am t a q o z o etuvchi talab.
2. 
N aflilik funksiyasi. Y alpi va chekli naflilik
Naflilik (Utility) -
to v a r v a x iz m a t la r n in g m o d d iy v a m a ’naviy 
e h tiy o jla r q o n d ir ilish in i t a ’m in lash , y a ' n i u la rn in g q a n o a tla n tir ish
m a nbai b o 'l i s h x u su siy ati h isoblana di.
Naflilik
- ja m iy a t yoki biror bir shaxsni ehtiyojlarini qondira olish 
qobiliyatidir. T o v ar v a xizmatlarning nafliligi ularning sifati bilan bog'Iiq. 
Sifat ko'rsatk ic hlarig a quyidagilarni kiritish m um kin: sog 'liq q a foydali- 
ligi, dizaynining estetik chiroyi, foydala nish osonligi, uzoq muddatliligi, 
qulayligi, individualligi, xavfsizligi, yuqori statusga ega ekanligi va b.
B o z o rd a g i i s t e 'm o l c h i l a rn i n g x a tti- h a r a k a tig a q a ra b naflilikni ikki 
xil tahlil qilish m u m k i n . Bu o ' z n a v b a tid a
ikki xilyon dash u vm
kelib 
c h i q is h ig a h a m s a b a b b o 'l g a n . B irinc hisi, naflilikni so n jih a t d a n o ' l -
c h a b tahlil qilish, ikkin chisi, naflilikni son jih a t d a n o ' l c h a b e m as, bal- 
ki ta b a q a la s h tiris h orqali. y a ' n i y u q o ri v a quyi naflilik, e n g y a x s h i v a
e n g y o m o n naflilik v a x.k.
M a ’ lumki, iste’m olc hi b o z o rg a c h i q a r eka n, u bir q a n c h a turdagi 
to v a r v a x iz m a t la r g a d u c h keladi.