O`pka segmentlari.
Rentgenanatom Roxlin tadqiqotlariga asosan o`ng o`pka 12 segmentdan, chap o`pka esa 11 segmentdan tashkil topgan. 1955 yili Parijda qabul qilingan ma’lumotlarga asosan o`ng o`pka 11 segmentdan,chap o`pka esa 10 segmentdan tashkil topgan. Xalqaro nomenklaturaga asosan har ikkala o`pkada 10 tadan segment bo`ladi.
O`ng o`pkaning yuqori bo`lagida uchta segment bo`ladi :
segmentum apicale (S. I),
segmentum posterius (S. II),
segmentum anterius (S. III).
O`ng o`pkaning o`rta bo`lagida ikkita segment bo`ladi:
segmentum laterale (S. IV),
segmentum mediale (S. V).
O`ng o`pkaning pastki bo`lagida beshta segment bo`ladi:
segmentum superius (S. VI),
segmentum basale mediale (cardiacum) (S. VII),
segmentum basale anterius (S. VIII),
segmentum basale laterale (S. IX),
segmentum basale posterius (S. X).
CHap o`pkaning yuqori bo`lagida beshta segment bo`ladi:
segmentum apicoposterius (S. I-II) - (o`z navbatida bu segment segmentum apicale (S. I) va segmentum posterius (S. II) lardan hosil bo`ladi);
egmentum anterius (S. III);
segmentum lingulare superius (S. IV);
segmentum lingulare inferius (S. V).
CHap o`pkaning pastki bo`lagi beshta segmentdan hosil bo`lgan:
segmentum superius (S. VI);
segmentum basale mediale (cardiacum) (S. VII);
segmentum basale anterius (S. VIII),
segmentum basale laterale (S. IX),
segmentum basale posterius (S. X).
Plevra – pleura.
O`pka tashqi tarafdan, hamda ko`krak qafasi devorlari plevra deb nomlanadigan seroz parda bilan o`ralgan. Plevra ikki qismdan hosil bo`ladi: o`pkaning tashqi yuzasini o`rab olgan seroz parda - pleura visceralis deyilsa, ko`krak qafasining ichki yuzasi pleura parietalis bilan qoplangan bo`ladi. O`pkaning o`rab olgan visseral plevra - o`pka darvozasi sohasisida boylam - lig. pulmonale - vositasida diafragma yuzasidagi pariyetal plevraga davom etadi.
Visseral va pariyetal plevra tunica serosa va tela subserosa qavatlaridan iborat.
Pariyetal plevra bir butun seroz parda bo`lsada, uch qismga bo`linadi:
1) rleura costalis - qovurg`alarni ichki yuzasini qoplagan seroz parda;
2) rleura diaphragmatica - diafragmaning ko`krak qafasiga qaragan yuzasini o`rab turgan seroz parda;
3) rleura mediastinalis - to`sh suyagi ichki yuzasidan, umurtqa pog`anasining yon yuzasiga vertikal holatda tortilgan seroz parda.
Bu seroz parda oldingi sohada pleura costalis ga, pastda pleura diaphragmatica ga va o`pka darvozasi sohasida visseral plevraga davom etadi. Visseral va pariyetal seroz pardalar orasidagi manfiy bosimga ega bo`lgan bo`shliq - cavitas pleuralis deyiladi. Pariyetal plevra qismlari orasida ham bo`shliqlar bo`lib recessus pleuralis - plevra cho`ntaklari deyiladi. Har ikkala tarafdagi plevral bo`shliq sohasida, qovurg`a va diafragmani o`rab turgan seroz pardalar orasida recessus costodiaphragmaticus bo`ladi. Bu cho`ntaklar ko`krak qafasining pastki - yon sohasida joylashadi.
Faqat chap plevral bo`shliqda, yurak sohasida, pleura costalis va pleura mediastinalis pardalari orasidagi cho`ntak - recessus costomediastinalis deyiladi.
Dostları ilə paylaş: |
