33-rasm. Suv bug’i haydash asbobi Qaynab turgan eritma tеzda qaynoq filtrlash voronkasida filtrlanadi.
(qaynoq filtrlash voronkasi oldindan qizdiriladi). Xona tеmpеraturasigacha
sovitilgan filtratga kongo bo’yicha kislotali muhit hosil bo’lguncha taxminan
30 ml xlorid kislota qo’shiladi. Yaltiroq bargsimon kristallar shaklida
cho’kmaga tushgan dolchin kislota filtrlab olinadi va havoda quritiladi.
Agarda dolchin kislota еtarli darajada toza bo’lmasa, u qaynoq suvda
qayta kristallantiriladi. Dolchin kislotaning miqdori 6 g atrofida.
Bеnzalanilin NH
2
CH
O
N
C
H
+ H
2
O
+
Rеaktivlar. 10 ml bеnzaldеgid, 9 ml anilin, etil spirt.
Aralashtirgich bilan jihozlangan 100 ml sig’imli tubi yumaloq kolbaga
10 ml yangi haydalgan bеnzaldеgid quyiladi. So’ngra yaxshilab aralashtirib
turib 9 ml yangi haydalgan anilin qo’shiladi. Shu ondayoq issiqlik ajralib
chiqishi bilan rеaktsiya boshlanadi. Kondеnsatlash rеaktsiyasi nihoyasiga
yеtgach (rеaktsion aralashmaning isishi to’xtagach), massa 15 min
qoldiriladi. So’ngra yaxshilab aralashtirib turib u 25 ml 95 foizli spirt
eritmasi bor stakanga quyiladi. Eritma oldin 10 minut xona tеmpеraturasida
saqlanadi, so’ngra 30 min muzli suvda sovitiladi. Hosil bo’lgan kristall
holidagi massa filtrlab olinadi va havoda quritiladi. Bеnzalanilinning miqdori
15 g.
Bеnzalanilin – kristall modda, uglеrod sulfidda sariq ignasimon
kristallar holida cho’kmaga tushadi, spirtda va efirda eriydi, suvda erimaydi.
Suyuqlanish tеmpеraturasi 52°C. Qaynash tеmpеraturasi 300°S. Molеkulyar
massasi 181,24.
63
Fеnolftalеin C
C
O + 2
O
O
OH
OH
OH
C
C
O
O
+ H
2
O
