O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi n
2.6. Strategiya yaratishga turli xil yondoshuvlar
Strategiya to’zishga yondoshuvlar quyidagicha bo’ladi12:
Bosh strategik yondoshuv ‑ bunda strategiyani boshliqning o’zi ishlab chiqadi. Bunday xolda boshqaruvchi axvolni baholashga, muqobil strategiyalarga va strategiya detallariga kuchli ta’sir qiluvchi asosiy strategik va asosiy tadbirkor sifatida chiqadi.
2)Vakolatlarni berish yondoshuvi - bunda strategiyani to’zish xodimlarga yoki komissiyaga topshiriladi. Bunday xolda mas’ul boshqaruvchi strategiyani ishlab chiqishni boshqalarga, asosan, strategik rejalashtirish bo’yicha personalga yoki ishonch bildirilgan xodimlardan to’zilgan maxsus komissiyaga topshiradi.
3)Qo’shma (kollaboratsion) yondoshuv - bu avvalgi ikki yondoshuv o’rtasidagi oraliq variant. Bunday usulning eng kuchli tomoni shundaki, strategiyani ishlab chiqish kimlarga topshirilgan bo’lsa, uni ushalarning o’zlari bajarishlari kerak bo’ladi.
4)Tashabbusli yondoshuv. Bunday yondoshuvda boshqaruvchi kelishilgan strategiyani ishlab chiqish uchun strategiya detallarini ishlab chiqishdan xam, «g’oyalar generatorlari» guruxini boshqarishdan xam manfaatdor emas. Bilaks, boshqaruvchi oqilona strategiyani ishlab chiqish, ximoya qilish va xayotga tadbiq etish uchun menejerlarni o’zlarini safarbar etadi. Strategiyani ishlab chiqish uchun boshqaruvchilar foydalanishlari mumkin bo’lgan turt asosiy yondoshuvning birortasi xam eng yaxshi yondoshuv sifatida yo’zaga chiqmaydi. Ularning xar birini kuchli va kuchsiz tomonlari mavjud.
Kompaniya va boshqaruvchilar strategiyani ishlab chiqish bo’yicha variantlarni turlicha bajaradilar.Kompaniya egasi tomonidan boshqariladigan kichik kompaniyalarda strategiyani ishlab chiqish norasmiy kechadi. Yirik Korxonalar strategiyani xar yili rejalashtirish ishlab chiqishga moyildir. Strategiyani belgilashning tashkiliy jarayonida boshqaruvchilar shaxsan qatnashadilar.
Strategiya ma’naviy jixatdan sog’lom bo’lishi kerak. Kompaniyaning xar bir xarakati axloq‑odob, ma’naviyat doirasida bo’lishi lozim. Kompaniya mulkdorlar, xizmatchilar, xaridorlar, yetkazib beruvchilar va jamiyat oldida burchlidir. Kompaniyaning yetkazib beruvchilar oldidagi burchi bozor munosabatlariga quriladi. Kompaniya bilan yetkazib beruvchi xam sherik, xam o’zaro raqibdir. SHuning uchun ular o’rtasidagi munosabatlar aniq belgilab olinishi lozim.
Jamiyat nazarida xar bir kompaniya «yaxshi fuqaro» tushunchasiga mos bo’lishi, o’z vazifalarini xalollik bilan bajarishi, ya’ni soliqlarni o’z vaqtida to’lashi lozim.