Naxçıvan: uydurmalar və tarixi həqiqətlər Tofiq Köçərli

Tofiq Köçərli                                    - 42 - 
 
Naxçıvan: uydurmalar və tarixi həqiqətlər 
 
Bu  sənəddə  SSRĐ  Ali  Sovetinin  28  noyabr    1989-cu  il  tarixli  qərarını 
Ermənistanın  kobud  şəkildə  rədd  etməsinə  kəskin  qiymət  verilmədi.  Dağlıq 
Qarabağın  hüquqi  statusunu  açıq-aşkar  dəyişdirib,  onu  Ermənistana  birləşdirmək 
haqqında  bədnam  qərar  nəinki  ləğv  edilmədi,  hətta  həmin  qərarın  ləğv  olunması 
qətiyyətlə tələb olunmadı.  
Gözlənildiyi kimi, 10 yanvar tarixli qərar da kağız üzərində qaldı, Ermənistan 
Dağlıq  Qarabağın  hüququ  statusunu  dəyişdirən  aktını  ləğv  etmədi.  Artıq  neçənci 
dəfə  Đttifaq  rəhbərliyi  Dağlıq  Qarabağ  məsələsində  öz  qərarına  Ermənistanın 
hörmətsizliyinə  dözdü.  Neçənci  dəfə  öz  qərarını  həyata  keçirməkdə  siyasi 
iradəsizlik, acizlik və qətiyyəsizlik göstərdi! 
Hələ heç vaxt heç bir  məsələnin həllində Sovet rəhbərliyi bu dərəcədə siyasi 
iradəsizlik göstərməmişdi.  
Ermənistan  SSR  Ali  Sovetinin  Dağlıq  Qarabağı  birləşdirmək  haqqında 
antikonstitusion  qərarı,  həmin  sənəddə  SSRĐ  Ali  Sovetinin  üç  gün  əvvəl  qəbul 
etdiyi qərarın Dağlıq Qarabağın «zorla Azərbaycan hakimiyyəti altına qaytarılması 
və  vilayətin  zorla  onun  tərkibində  saxlanması,  yeni  anneksiya  aktı»  kimi 
qiymətləndirilməsi,  bunun  ardınca  Ermənistan  rəhbərliyinin  SSRĐ  Ali  Soveti 
Rəyasət  Heyətinin  sözügedən  10  yanvar  tarixli  qərarını  rədd  etməsi  Qorbaçova 
dalbadal vurulan siyasi şapalaq idi, həm də Qorbaçovun Qarabağ siyasətinin iflası 
idi. Yəqin, buna oxşar hallarda özünə hörmət edən, insani  ləyaqəti və şəxsi şərəfi 
uca  tutan  dövlət  başçısı  istefa  verərdi.  Lakin    Qorbaçov  belə  şəxsiyyətlərdən 
olmayıb. 
Gözləmək  olardı  ki,  heç  olmasa,  Ermənistanın  həmin  açıq-aşkar 
antikonstitusion  aktlarından  neçə  il  keçəndən  sonra  Qorbaçov  baş  vermişləri  ayıq 
başla safçürük edər, onlara ayıq başla qiymət verər, Dağlıq Qarabağ məsələsini həll 
etməkdə siyasi iradəsinin və qətiyyətinin çatışmamasını, məsuliyyətini etiraf edər. 
Yox,  Qorbaçov  «necə  imişsə,  eləcə  də  qalıbmış»!  Gün  kimi  aydın  idi  və 
Ermənistan  Ali  Sovetinin  1  dekabr  və  9  yanvar  qərarları  bütün  çılpaqlığı  ilə  bir 
daha təsdiq etdi ki, Dağlıq Qarabağ hadisələrinin kökündə vilayətin hansısa sosial-

---