Талабаларни неврология фанининг жахон ва Ўзбекистон миқёсидаги тарихи хамда функционал диагностика усулининг мазмуни билан таништириш.
Талабаларни неврология фанининг жахон ва Ўзбекистон миқёсидаги тарихи хамда функционал диагностика усулининг мазмуни билан таништириш.
Орқа мия клиник анатомияси ва шикастланиш синдромлари билан таништириш.
Умумий неврология ёки асаб касалликлари пропедевтикаси
Умумий неврология ёки асаб касалликлари пропедевтикаси
Хусусий неврология
Асаб касалликларининг этио-логияси, патогенези, клиникаси, дифференциал ва топик диагностикасини, ҳамда даволаш усулларини ўрганади.
Асаб касалликларининг этио-логияси, патогенези, клиникаси, дифференциал ва топик диагностикасини, ҳамда даволаш усулларини ўрганади.
Россия неврологияси ҳақида гапирилганда илк бор дунёда биринчи бўлиб 1869 йилда асаб кафедрасини ташкил қилган А.Я. Кожевниковни (1836- 1902й) тилга олиш жоиздир (Москва).
Россия неврологияси ҳақида гапирилганда илк бор дунёда биринчи бўлиб 1869 йилда асаб кафедрасини ташкил қилган А.Я. Кожевниковни (1836- 1902й) тилга олиш жоиздир (Москва).
Унинг шогирдлари В.К.Рот (1848-1916), С.С. Корсаков (1854-1900), Л.О. Даркшевич (1825-1925), Г.И. Россолимо (1860-1926) ўз устозларининг ишини давом эттириб неврология фанида йўқолмас из қолдиришган.
Унинг шогирдлари В.К.Рот (1848-1916), С.С. Корсаков (1854-1900), Л.О. Даркшевич (1825-1925), Г.И. Россолимо (1860-1926) ўз устозларининг ишини давом эттириб неврология фанида йўқолмас из қолдиришган.
Киев Университети ходимларидан В.А.Бецни (1834-1894) айтиб ўтиш лозимдир.
Киев Университети ходимларидан В.А.Бецни (1834-1894) айтиб ўтиш лозимдир.
Абу Али Ибн Сино (980-1037) ўзининг “Тиббиёт илми қонунлари” китобида хасталикни эмас беморни даволаш зарур деган.
Абу Али Ибн Сино (980-1037) ўзининг “Тиббиёт илми қонунлари” китобида хасталикни эмас беморни даволаш зарур деган.
Ташқи мухит хасталикнинг асосий сабабчиларидан бири эканлигини тушунтиради.
Неврология сохасига Ибн Синодан олдин ва ундан сўнг хаёт кечирган шогирдлари: Абу Бакир Ар-Розий, Исмоил Журжоний, Умар Чагманий ўзларининг улушларини қўшганлар.
Ўзбекистон невропатология мактабининг асосчиси бўлиб, проф. В.К. Ротнинг шогирди М.А. Захарченко хисобланади.
Ўзбекистон невропатология мактабининг асосчиси бўлиб, проф. В.К. Ротнинг шогирди М.А. Захарченко хисобланади.
Захарченко М.А. – 1920-1939
Захарченко М.А. – 1920-1939
Шаргородский – 1939-1959
Маджидов Н.М. – 1961-1989
Маджидов Н.М. – ТашМИ I 1989-1995
Асадуллаев М.М. ТашМИ II 1989-2008
Халимова Х.М. ТашМИ I 1995-2006
М.А.Захарченко 1920 йилда Москванинг бир неча профессор-ўқитувчилари билан Ўзбекистонга келиб, Туркистон давлат Университети қошида асаб касалликлари кафедрасини ташкил қилиб, то 1939 йилгача унга мудирлик қилади.
М.А.Захарченко 1920 йилда Москванинг бир неча профессор-ўқитувчилари билан Ўзбекистонга келиб, Туркистон давлат Университети қошида асаб касалликлари кафедрасини ташкил қилиб, то 1939 йилгача унга мудирлик қилади.
Унинг шогирдлари бутун собиқ Совет Иттифоқида тарқалган:
Унинг шогирдлари бутун собиқ Совет Иттифоқида тарқалган:
1965 йилдан 1990 йилгача Л.Я. Шаргородскийнинг шогирди проф. Н.М. Мажидов кафедрага мудирлик қилди ва катта неврология мактабини тайёрлади.
1965 йилдан 1990 йилгача Л.Я. Шаргородскийнинг шогирди проф. Н.М. Мажидов кафедрага мудирлик қилди ва катта неврология мактабини тайёрлади.
Академик Рахимжонов А.Р. кўп йиллар врачлар малакасини ошириш институтида рахбарлик қилган.
Академик Рахимжонов А.Р. кўп йиллар врачлар малакасини ошириш институтида рахбарлик қилган.
Неврология фани ҳамма тиббиёт фанларининг асоси ҳисобланади, организмда бўладиган ҳамма физио-логик ва патологик ўзгаришлар нерв системаси иштирокида бўлади.
Неврология фани ҳамма тиббиёт фанларининг асоси ҳисобланади, организмда бўладиган ҳамма физио-логик ва патологик ўзгаришлар нерв системаси иштирокида бўлади.
Функционал диагностика усули
Функционал диагностика усули
Асаб касалликларини аниқлашда терапевтик, хирургик клиника-ларда қўлланиладиган текширув усуллари -аускультация, пальпация ва перкуссия ноинформатив ҳисобланади, чунки улар бош суяги ва умуртқа поғонаси билан ўралган.
Нерв системасининг турли қисмлари муайян бир вазифани бажаришга мослашганлиги учун шу бўлимнинг зарарланиши ўзига ҳос ўзгаришларни, яъни симптомларни келтириб чиқа-ради.
Нерв системасининг турли қисмлари муайян бир вазифани бажаришга мослашганлиги учун шу бўлимнинг зарарланиши ўзига ҳос ўзгаришларни, яъни симптомларни келтириб чиқа-ради.
Орқа миянинг устки қисми узунчоқ мияга ўтиб кетади, пастки қисми от думини (cauda equina) ни ҳосил қилиб тугайди.
Орқа миянинг устки қисми узунчоқ мияга ўтиб кетади, пастки қисми от думини (cauda equina) ни ҳосил қилиб тугайди.
Орқа мия 31-32 сегментдан иборат. Уларнинг ҳар бирида бир жуфт олдинги (ҳаракат), бир жуфт орқа (сезги) илдизчалар бўлади.
Орқа мия 31-32 сегментдан иборат. Уларнинг ҳар бирида бир жуфт олдинги (ҳаракат), бир жуфт орқа (сезги) илдизчалар бўлади.
pars cervicalis-8та сегмент;
pars thoracica -12та;
pars lumbalis-5та;
pars sacralis-5та;
pars coccуgea-1-2та.
Буйин кенглиги - С5-С8, Th1 сегментлардан иборат;
Буйин кенглиги - С5-С8, Th1 сегментлардан иборат;
Бел кенглиги –Th12, L1-5, S1-2 сегментлардан иборат.
Орқа мия усиш жараёнида умуртқа поғонасидан орқада қолган, шунинг учун у умуртқа поғонасидан калтадир. Агар орқа миянинг биринчи сегменти VC I соҳасида бўлса, оҳирги сегмент, яъни Co II - VL I соҳасида жойлашган.
Орқа мия усиш жараёнида умуртқа поғонасидан орқада қолган, шунинг учун у умуртқа поғонасидан калтадир. Агар орқа миянинг биринчи сегменти VC I соҳасида бўлса, оҳирги сегмент, яъни Co II - VL I соҳасида жойлашган.
Орқа мия сегментларининг спинал нервлари фақат ўзига таълуқли умуртқа поғонасидан чиқади. Масалан Th12 дан чиқаётган спинал нерв Th12 чи умуртқа поғонаси тешигидан чиқади.
Орқа мия сегментларининг спинал нервлари фақат ўзига таълуқли умуртқа поғонасидан чиқади. Масалан Th12 дан чиқаётган спинал нерв Th12 чи умуртқа поғонаси тешигидан чиқади.
Бел ва думгаза сегментлари нервлари умурткалараро тешикдан чиқишдан олдин умуртқа канали ичида от думини (cauda equina) ҳосил қилади.
Бел ва думгаза сегментлари нервлари умурткалараро тешикдан чиқишдан олдин умуртқа канали ичида от думини (cauda equina) ҳосил қилади.
I.Кулранг моддада олдинги шох, орка шох ва С8 дан L3 гача ён шохлар фарқ қилинади.
I.Кулранг моддада олдинги шох, орка шох ва С8 дан L3 гача ён шохлар фарқ қилинади.
2) tr. spinocerebellaris anterior (Говерс)- бу йўл орқа миянинг nuc. intermedio medialis хужайраларидан бошланиб, қарама-қарши томонга ўтади, юқорига йўналиб миячанинг юқори оёқчаси орқали миячанинг чувалчангида тугайди
3) tr. spinocerebellaris posterior (Флексиг)- орқа миянинг nuc. dorsalis хужайраларидан бошланиб, ўз томонидан юқорига кўтарилиб миячанинг пастки оёқчаси орқали унинг чувалчангида тугайди
Ҳамма тушувчи йўллар олдинги шохчаларда тугайди.
Ҳамма тушувчи йўллар олдинги шохчаларда тугайди.
Шундай қилиб, периферик мотонейрон нерв системасининг барча структураларидан им-пульслар олиб туради.
Орқа миянинг зарарланиши орқа миянинг хусусий сегментар аппарати ва орқа миянинг оқ моддаси –ўтказгич системаларнинг зарарланиши билан харак-терланади.
Орқа миянинг зарарланиши орқа миянинг хусусий сегментар аппарати ва орқа миянинг оқ моддаси –ўтказгич системаларнинг зарарланиши билан харак-терланади.
Орқа миянинг сегментар патологияси унинг олдинги ва ортки шохлари зарарланса рўй беради ва сегментар фалажлар типидаги, сезги ўзгаришлар билан характер-ланади.
Орқа миянинг сегментар патологияси унинг олдинги ва ортки шохлари зарарланса рўй беради ва сегментар фалажлар типидаги, сезги ўзгаришлар билан характер-ланади.