R 20 3 + 3 H N 0 3 + H 3P 0 4 =
= R ( N 0
3)3
+ R P 0
4
+ 3 H
2
0 .
Kalsiy ftoridi p a r c h a l a n i b oxirida H
2
S i F
6
ga aylanadi. Fosf or i tni ng
t ar k i bi d a g i C a O va M g O m i q d o r i g a m o ‘lj al la ngan a z o t kislotasini
s t e x i o m e t r i k n o r m a s i b o ‘lsa 1,5—2 soat i c h id a f o sf o r i tn i ng 9 8 —99%
p a r c h a l a s h m u m k i n . Re a k si ya n i t ezl ati sh u c h u n a z o t ki slotasining
m i q d o r i n a z a r i y n o r m a g a n i s b a t a n 2 —5% o r t i q , b a ’zi v a q t d a 20%
q a d a r o r t i q ol in ad i .
Fosforitni a z ot kislotasi bilan p ar chal as h j a r a yo n i 4 5 —50°C d ar aj a
d a olib b or i l ad i . H a r o r a t 45° C d a n p as ays a p a r c h a l a n i s h tezligi h a m
k a maya di . Tezlik t e m p e r a t u r a n i n g oshishi bilan o sha di , lekin a p p a r a t
n i n g k o r r o z i y a b o ‘lish j a r a y o n i k u c h a y a d i . S h u n i n g u c h u n p a r c h a
l ani sh j a r a y o n i m a q b u l t e m p e r a t u r a s i 4 5 —50°C d e b qa b ul qilinadi.
F o s f o r i t n i n g p a r c h a l a n i s h d a r a -
j asi a z o t k i s l o t a s i n i n g k o n s e n -
t ratsiyasiga deya r l i b o g ‘liq b o ‘l-
m a g a n i s a b a b l i p a s t k o n s e n
t ratsiyalik a z o t k i s lot a si da n h a m
f o y d a l a n i s h m u m k i n . F o s f o r i t
larni az ot kislotasi bil an p a r c h a
l anish j a r a y o n i uzl uksi z k e t m a -
ket ishlovchi, aralasht iruvchi q u
r i l ma b i lan j i h o z l a g a n r e a k t o r d a
k et adi ( 6 . 4 - r a s m ) .
F o s f o r i t p a r c h a l a n g a n d a n
s o ‘ng e r i m a g a n q i s m d a n c h o ‘kti-
rish y o ‘li b i l a n ajratilib f tor b i
r i k m a l a r i e s a e r i t m a d a a s o s a n
N
2
S i F
6
h o l d a b o ‘ladi. F t o r d a n
e r it m a n i t ozal as h u c h u n N a
2
C 0
3
b i l a n i s h l a n a d i , n a t i j a d a f t o r
N a
2
S i F
6
h o l d a c h o ‘k m ag a t u s h a
di. C h o ‘k m a d a n va ft or da n t o z a
l a n g a n a z o t kislotasi b il an p a r -
c h a l a n g a n f o s f o r i t e r i t m a s i
a m m i a k b i l a n q a y t a i s h l a n i b
o ‘g ‘it olish j a r a y o n i g a boriladi.
E r i t m a d a kalsiy ioni k o ‘p b o ‘l-
g a n i sababli a m m i a k b i lan n e y
t r a l l a s h nat ijasi s u v d a e r i m a y -
Dostları ilə paylaş: