TEMEL MÜZİK KAVRAMLARI
Müziğin alfabesi notalardır:
Nota:
Seslerin yüksekliklerini (incelik/kalınlık) ve sürelerini göstermeye yarayan işaretlerdir.
Müziğin
alfabesini, yani notaları öğrenmek için çeşitli çalışmalar yapmak gerekir:
Solfej:
Notaları adlarıyla, sesleriyle ve süreleriyle okumaya denir.
Bona:
Notaları sadece adları ve süreleriyle okumaya denir.
Müziği tek başına notalar oluşturmaz. Müzik eserleri, notaların zamansal
organizasyonu ile anlam
kazanır:
Ritim:
En geniş anlamında, müziğin zaman içinde akışına denir.
Solfej çalışmaları notaların seslerini öğrenmemizi, bona çalışmaları notaların
ritmik değerlerini
öğrenmemizi sağlar.
Birçok müzikal gelenekte birden fazla değişik sesi aynı anda duyarız. Özellikle klasik batı müziğinde
en az üç farklı sesten oluşan akorların oluşumu ve bu akorların yürüyüşleri (
progression)
armoni
yi
oluşturur. Bu metotta temel armoni bilgilerini belli bir seviyeye kadar işleyeceğiz.
Şimdi müziğin alfabesini öğrenmek için en temel bilgilerden başlayalım:
Porte (Dizek) (ing.
staff):
Müziğin yazıya dökülmesi için kullanılan ilk araç portedir. Beş paralel
çizgi ve dört aralıktan oluşur. Notalar portedeki çizgilerin hem üstüne hem de aralarına yazılabilir.
Portedeki notalar daha yukarı yerleştirildikçe, sesler tizleşir.
Anahtar(Açkı) (ing.
clef):
Anahtar portenin temel elemanıdır. Portenin başına yerleştirilir.
Notaların adlandırılmasını sağlar.
Sol Anahtarı:
Portenin alttan ikinci çizgisinden başlayarak çizilir. İkinci çizginin üzerindeki nota Sol
adını alır. Sol anahtarı insan sesiyle yaklaşık frekanslarda ses veren enstrümanlar için kullanılır.
Keman, gitar, flüt, bağlama, kaval, ud gibi enstrümanların notaları Sol anahtarı kullanılarak yazılır.
Fa Anahtarı:
Portenin üstten ikinci çizgisinden başlayarak çizilir. Üstten
ikinci çizginin üzerindeki
nota Fa adını alır. Fa anahtarı pes frekanslardaki sesleri yazmak için kullanılır. Bu sesleri Sol
anahtarıyla göstermek çok fazla ek çizgi kullanımı gerektireceğinden, pes frekanslarda ses veren
bas gitar, çello, kontrbas, piyano (sol el) gibi enstrümanların notalarının yazımı için Fa anahtarı
kullanılır.