Nurlanish energiyasi va oqimi

4- Oltin yoki platinaning yuzaki tiniq qatlami (5nm).
5- Oltin ustiga qo‘yiladigan (qoplanadigan) metall halqa (bu fotoelementining manfiy qiqichiga ulanadi).
6- Galvonometr,


YOrug‘lik ta’sirida selenning tashqi qatlamidan elektronlar ozod bo‘ladi va ular qulflovchi qatlam orqali faqat bir yo‘nalishda (selendan oltin qatlamiga qarab) harakat qilishi mumkin. Agar fotoelement qisqichlariga galvonometr ulansa, unda zanjirda elektr toki hosil bo‘ladi (yo‘nalishi rasmda ko‘rsatilgan).
Fotoelement tekisligida fototok o‘zgarishini yoritilganlikka nisbatan to‘la mosligi tashqi zanjirga qisqa ulanganda saqlanadi (Stoletov), ya’ni uning qarshiligi nolga teng bo‘lganda tashqi zanjirga qarshilik (galvanometr) ulanganda bum oslik buziladi va bu buzilish, fotoelement tekisligidagi yoritilganlik qancha katta bo‘lsa, shuncha yuqori bo‘ladi, chunki yoritilganlik qaratilganda selenli fotoelementning ichki qarshiligi kamayadi.

Rasm. Selenli fotoelement fototokini tashqi zanjirning turli qarshiliklarida yoritilganlikka bog‘lanishi.


Selenli fotoelementning avfzalliklari


1. Selenli fotoelementning spektrial sezgilligi chizig‘ining maksimumi yorug‘lik nurlanishining nisbiy spektrial normallashtirilgan chizig‘i maksimumiga yaqin joylashgan.
2. Tashqi ta’minlash manbaini kerak emasligi;
3. Fototok bilan yoritilganlik o‘rtasidagi moslik;
4. Selenli fotoelementning integral sezgirligi 300 dan 750 mka/lm oralig‘ida joylashgan va selen qatlamini qoplovchi tashqi elektrod materialiga bog‘liq (yorug‘likka katta sezgirlik) SF kamchiligi:
a) Inersiya hodisasini mavjudliga (nominal tok yoritish boshlangandan so‘ng 10² yoki 10³ sek-dan so‘ng o‘rnatiladi)
b) fototokni tashqi muhit haroratiga bog‘liqligi.


Tashqi fotoeffektli fotoelement
(elektrvakuumli)

Bu fotoelement shar yoki silindr shaklidagi shisha balonda joylashgan ikki elektrodli asbob hisoblanadi. Fotoelementning anodi ingichka nikel simidan yasalgan halqa shaklida tayyorlanadi. Fotoelement katodi sifatida shisha kolbaning ichki sirtiga keltirilgan yoki yarimsilindr plastinka shakliga bukilgan yorug‘lik sezuvchi qatlam xizmat qiladi.