O. A. Shermatov b. Z. Nosirov d. T. Islamova m. Ya. Qobulova d. B. Axmadaliyeva r. D. Imomov


Qishloq xo’jalik mahsulotlarining o’rtacha erkin baholari*



Yüklə 5,62 Mb.
səhifə143/244
tarix07.01.2024
ölçüsü5,62 Mb.
#207386
1   ...   139   140   141   142   143   144   145   146   ...   244
O. A. Shermatov b. Z. Nosirov d. T. Islamova m. Ya. Qobulova d.

Qishloq xo’jalik mahsulotlarining o’rtacha erkin baholari*

Mahsulot turlari

1 s. sotish bahosi, so’m/sentener

2017

2018

2019

2020

Boshoqli don

1123

2983

4608

34600

SHu jumladan, bug’doy

1018

2845

4482

36500

Kartoshka

1463

4086

6263

52800

Sabzavot

451

1591

2250

52100

Poliz

265

887

1242

32100

Meva

647

2175

3337

156000

Uzum

936

2598

3519

209800

Sut

1419

4801

7629

57600

Go’sht (tirik vaznda)

6409

24988

38092

62700

* Respublika Qishloq va suv xo’jaligi va Iqtisodiyot vazirligi ma’lumotlari asosida tuzilgan.
Qishloq xo’jaligi korhonalari tomonidan qurilish, transport hizmatlari, maishiy hizmat ko’rsatiladi. Bu hizmatlarning qiymati smeta hamda tarif baholarida hisob-kitob qilinadi.
Transfert baholar – bir birlashma yoki korporatsiya ichidagi o’zaro hisob-kitobda qo’llaniladigan baholardir.
Ularning mutlaq (absolyut) miqdori bozor iqtisodiga o’tish davrida talab va taklifdan, fan-texnika taraqqiyoti talablaridan kelib chiqqan holda o’zgarib bolrmoqda. Buni paxta xomashyosi uchun o’rnatiladigan davlat xarid baholari ham isbotlashi mumkin.

Hozirgi davrda tarmoqda ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarning tannarxlari tarkibida o’g’itlar, kimyoviy vositalar, yoqilg’i, yog’lovchi materiallarning, eektroyenergiya hamda asosiy vositalar amortizatsiyasining salmog’i 45-55 foizni tashkil etmoqda.


Qishloq xo’jalik mahsulotlarining baholarini belgilashda quyidagi uslublardan foydalanilmoqda:

  • baholarni belgilashda o’rtacha xarajatlar (tannarx) hamda foydaning (optimal miqdorda) ta’minlanishini;

  • baholarni belgilashda mahsulotning real qiymatiga asoslanish;

  • baholarni belgilashda real o’rtacha baholarga asoslanish. Bunda talab va taklif muammolari ham ma’lum darajada o’z aksini topadi.

Qishloq xo’jalik mahsulotlarining baholari dastavval talab va taklifni e’tiborga olishi lozim. Buning uchun mahsulotlar sifatli bo’lishi zarur. SHu bilan birga xo’jaliklarning barcha xarajatlarini qoplab, optimal miqdorda foyda bilan ta’minlanishiga erishish maqsadga muvofiqdir. Buning uchun ular fan-texnika yutuqlarini, samarali tehnologiyalarni ishlab chiqarishga joriy etishlari, ishchi va hizmatchilarning bilim va malakalarini hamda tadbirkorlik faoliyatlarini yuksaltirishga erishishlari lozim.
Bunday tartibda belgilangan baholar iqtisodiy jihatdan asoslangan bo’lib, ular vazifalarini to’liq bajarishlari mumkin. SHunday baholargina tomonlarning manfaatlarini samarali ravishda qondirish imkoniyatiga ega bo’ladi.

Nazorat va muhokama uchun savollar



  1. Qiymat, baho deganda nimani tushunasiz

  2. Baho qanday shakllanadi

  3. Bahoning qanday vazifalari mavjud

  4. Bahoning qanday funktsiyalarini bilasiz

  5. Qanday baholarni bilasiz

  6. Xarid baholari qanday baholar

  7. Jahon bahosi deganda nimani tushunasiz

  8. Qiyosiy baho deganda nimani tushunasiz

9.Baholarni liberallashtirishning qanday yo’llari mavjud

Yüklə 5,62 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   139   140   141   142   143   144   145   146   ...   244




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin