O 'z b e k ist o n respublikasi oliy va 0 ‘rta m a xsus t a ’lim vazirlig1

^ 
max ~ max ^
■“ ”
b J
 
_ L J '
max
Eng katta ko‘ndalang kuch tayanch kesim ida hosil boMadi:
Q
= 2 L = l2 0 - ° ’1- k H = 4 2 k H .
2 
2
Maksimal urinm a kuchlanish:
42-10"3 -3 3 ,7 -1 0 Hi
0 ,48 IO"2 -3 5 0 -1 0 '
-M P a
= 8 4 ,
25МПа([т]
= 100 
M P a
Shunday q ilib, b alkaning tanlangan kesim oMchamlari ham norm al, 
ham urinm a k u ch lan ish b o ‘y ich a m ustahkam lik sh artlarin i q ano atlan ti- 
radi.

---

7.8. Balkalarning mustahkamligini bosh
kuchlanishlar bo‘yicha tekshirish
Oldingi paragrafda tekis kuchlanish holatida boMgan nuqtalar uchun 
(7.20-rasm) bosh kuchlanishlam i aniqlash formulas! (7.14) ni keltirgan edik.
Bu formulalardan foydalanib, bosh yuzalarda hosil boMadigan bosh nor­
mal kuchlanishlarning qiymatlari aniqlanadi.
Bosh normal kuchlanishlarning yo ‘naIishlari esa quyidagi formuladan 
aniqlanadi (4-bobga qarang);
bu yerda 
a -
balkaning o ‘qi bilan bosh yuzaga o ‘tkazilgan normal orasi­
dagi burchak. Bu burchak 
a =
45° boMganda urinma kuchlanish eng katta 
qiymatga ega boMadi:
cr, va cr3 ning qiymatlarini (7.14) formuladan keltirib qo'ysak, urinma 
kuchlanishlarning eng katta va eng kichik qiymatlarini aniqlaydigan formu­
laga ega boMamiz:
MaMumki cr va г kuchlanishlari balkaning ko'ndalang kesimida, ya’ni 
balka o ‘qiga tik boMgan kesim da hosil boMadigan kuchlanishlardir. Shu 
k u ch lan ish lar hosil boMgan n u q talard a, am m o boshqa yuzachalarda 
(ko'ndalang kesimga nisbatan 
a
burchak tashkil etgan yuzachalarda) bosh 
normal kuchlanishlar: cho'zuvchi cr, va siquvchi cr3 kuchlanishlar ham 
hosil boMadi.
Yana (7 va т dan foydalanib, bosh kuchlanishlar cr, va cr3 hosil 
boMgan kesim bilan 45° burchak tashkil etgan kesim da vujudga keladigan
(7.14)
t g 2 a
= -
2 r
(7.15)
cr