3.1. Geometrik tavsiflar Ko‘pgina konstruksiyalarni loyihalashda shunday holat boMadiki, kons truksiyalarni hisoblashda bizga ma’lum boMgan kesimning yuzasi va boshqa tavsiflar bilan ishlashga to‘g‘ri keladi. Bu qo'shimcha parametrlar - S - statik moment, J - inersiya momenti, W - qarshilik momenti, r - inersiya radiusi kabi tavsiflardir. Bular konstruksiyalarni tashqi kuchlarga nisbatan qarshilik ko‘rsatish qobiliyatini aniqlashda muhim vosita sanaladi. Biz shu tavsiflarni aniqlashni o‘rganamiz. Demak, tekis shakllaming asosiy geometrik tavsiflariga ulaming yuzasi, biror o‘qqa nisbatan statik momenti, inersiya momenti, qutb inersiya momenti, o‘zaro perpendikular o‘qlarga nisbatan markazdan qochirma inersiya momenti hamda shu o ‘qlarga nisbatan qarshi lik momenti kiradi. 1. Statik momentlar Statik moment deb tekis yuzaning ma’lum o‘qgacha boMgan masofaga ko‘paytmasini aytiladi. Statik moment uzunlik birligining uchinchi daraja- sida oMchanadi va mustahkamlik shartini tekshirishda, kesim markazini topishda foydalaniladi. Tekis shaklning o‘qqa nisbatan inersiya momenti, qutb in ersiya momenti J p doimo musbat ishorali boMadi. Statik moment va markazdan qo chirma inersiya momenti musbat yoki man- fiy ishorali boMishi mumkin. Ixtiyoriy yu zaning statik momentini topish uchun 3.1- rasmda A yuzaga ega boMgan tekis shakl, x va у koordinata o‘qlari tasvirlangan. Yuzani ichida ixtiyoriy dA elementar yuza- 3. l-rasm.
cha ajratilgan. Berilgan shaklning yuzasi elementar yuzachalarning yig‘indisiga teng, ya’ni: Shaklning biror o‘qqa nisbatan statik momenti undagi barcha elementar