O ‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi s amarqand viloyati xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazi mamatova Feruzaning Mulohazalar. Inkor Kon’yunsiya va Diz’yunksiya mavzusidagi malaka

Mulohazalar ustida mantiqiy amallar. Mulohazalar ustida konyunksiya, dizyunksiya, implikatsiya va ekvivalensiya amallari mavjud bo’lib ularning rostlik jadvali quydagicha bo’ladi: ¹

Quyidа biz bеrilgаn mulоhаzаlаrdаn mаntiq аmаllаri dеb аtаlаdigаn аmаllаr yordаmidа bоshqа mulоhаzаlаr hоsil qilish usullаrini ko’rib chiqаmiz.

2.3 Mulohazalar ustida mantiqiy amallar (inkor, kon’yunksiya, diz’yunksiya).
Mulohazalar ustida maxsus amallar bajariladi va buning natijasida yana mulohazalar xosil buladi. Bu amallarga logik (mantiqiy) amallar deb nom berilgan. Bu amallar quyidagilardir
1. Inkor qilish amali. x mulohazaning inkori deb atalgan mulohaza shu bilan harakterlanadiki x mulohaza 1 (chin) qiymatni qabul qilganda, mulohaza 0 (yolg’on) qiymatni qabul qiladi va aksincha x ning qiymati 0 bo’lganda ning qiymati 1 bo’ladi, inkor amali belgilanganda bu tarif quyidagi jadval ko’rinishida bo’ladi.

1 0	0 1

x mulohazani «emas» so’zi vositasi bilan inkor qilish natijasida hosil bo’lgan mulohaza xuddi x ning inkoriga mos keladi.
Masalan: x – Toshkent O’zbekistonning poytaxti. – chin. - Toshkent O’zbekistonning poytaxti emas - yolg’on
yoki y=sin - uzluksiz funksiya emas – yolg’on. =sin -uzluksiz funksiya – chin.


2. Konyunksiya amali (k.a). x va y o’zgaruvchi mulohazalar ustida bajariladigan k.a (^), (∙) yoki (&) ko’rinishda va bu amal natijasida xosil bo’ladigan mulohazani x y yoki yoki x&y yoki x&y=min(x,y) ko’rinshda belgilaymiz.
Ta’rif. Ikkala x va y mulohaza chin bo’lsagina ularning kon’yunksiyasi x y mulohaza qiymati chin, x va y ning kamida bitasi yolg’on bo’lsa x y mulohaza yolg’ondir.
Konyunksiya amali «va» bog’lovchisiga mos keladi. Bu tarif jadval ko’rinishida quyidagicha bo’ladi.

x	y	x y
1 0 1 0	1 1 0 0	1 0 0 0