Ob. Analog raqa

8.1. RAO‘ togrisida umumiy ma’lumotlar va uarni tasniflanishi

Raqam-analogli o‘zgartirgichlar (RAO‘) raqamli kodni analog chiqish kuchlanishiga o‘zgartiradi. Bu esa kirishida analog kuchlanishi talab etiladigan qurilmalarni ishga tushirishda raqamli kodlarni qo‘llashga imkon yaratadi.
RAO‘lar EHMlarni analog qurilmalar bilan moslashtirish, shuningdek ARO‘larda ichki tugunlari sifatida va raqamli o‘lchash asboblarida qo‘llaniladi.
Raqam-analog o‘zgartgichlar (RAO‘) va analog-raqam o‘zgartgichlar (ARO‘) o‘lchash texnikasida (raqamli ossillograflar, voltmetrlar, signal generatorlari va h.), tibbiyot texnikasida, radiolokatsiya qurilmalarida, kompyuter texnikasida (tovushni kompyuterga kiritish va chiqarish, videomonitorlar, printerlar va h.), maishiy apparaturalarda (televizorlar, muciqa markazlari, avtomobil elektronikasi va h.), telefonlarda va boshqa turli sohalarda ishlatiladi.
RAO‘ mikrosxemalari chiqish kattaligi (tok, kuchlanish) qiymatiga ekvivalent bo‘lgan raqamli ahborotlarni dekoderlashni amalga oshiradi.. Raqamli ahborot mos ravishdagi kod orqali ifodalanadi. Bunday koddagi razryadlarning qiymatlari elektr kuchlanishi mavjudligi yoki yo‘qligi yoki kuchlanishni yuqori va past darajasi bilan aniqlanadi.
Raqamli kod bir va nollarni ketma-ketligi ko‘rinishida, masalan (1100010100) ifodalanadi. Ushbu holda razryadlar deb nomlanuvchi 10 raqamdan tashkil topkan.
RAO‘ning kirishiga berilishi ruxsat etilgan va chiqish qiymatiga o‘zgartirishi mumkin bo‘lgan maksimal razryadlarning soni kod qiymatiga proporsional muayan IS konstruktiv va sxemotexnik tayyorlanishiga bog‘liq. Razryadlar soni ISni nominal funksional imkoniyatlarini aniqlovchi umumiy xarakteristkasidir. RAO‘ quyidagi ikkita usullari mavjud:
a) ikkili-vaznli qarshilikli rezistiv matritsali; b) R-2R rezistorli matritsali.
127
8.2. Ikki vaznli rezistorli RAO‘

Raqam-analog o‘zgartgich raqamli axborotni kuchlanish ko‘rinishidagi (ba’zida tok ko‘rinishidagi) analog shakliga o‘zgartirishga xizmat qiladi.
^Raqam-analog o‘zgartirishda quyidagi n-xonali parallel kod Х  Х₁2^1  Х₂2^2 ... Х_i2^i ... X_n2^n
uchun (bu erda X_i - 0 yoki 1 raqami, 2^i esa i-xonaning salmog‘i) avval X

qiymatiga mutanosib I_x toki olinadi, so‘ngra uni chiqish yo‘li kuchlanishiga

o‘zgartiriladi. I_x toki qiymati sonning har bir xona uchun hosil qilinadigan etalon

toklar yig‘indisi orqali aniqlanadi, ya’ni