Olingan natijalarga asoslanib, aktiv fikrlash faoliyati xotiraga ijobiy ta’sir ko‘rsatar ekan, degan xulosaga kelish mumkin. Birinchi variantda tekshiriluvchiga yodda tutish haqida ko‘rsatma berilib, ikkinchi variantga esa bunday ko‘rsatma berilmaganligiga qaramasdan, birinchi variantdagiga nisbatan ikkinchi variantda predmetni qayta eslash samaradorligi yuqori ko‘rsatkichga ega.
XOTIRA TASAVVURINI O‘RGANISH
Tadqiqotning maqsadi: har bir so‘z qo‘zg‘otuvchi ta’sirida ongda hosil bo‘ladigan obraz va fikrlarning xarakterini belgilash.
Tadqiqot uchun zarur jihozlar: konkret va mavhum tushunchani anglatuvchi bir qator so‘zlar: jarlik, o‘quvchi, kit, maktab, tabiat, qahramonlik, hayvonlar, bino, g‘alaba, shakl, tezlik, o‘sish, taklif, sifat, bulut, to‘xtam, yo‘lboshchi, taraqqiyot so‘zlari yozilgan kartochkalar.
Tadqiqotning borishi: tadqiqotchi ikki soniya mobaynida taxistaskop orqali tekshiriluvchiga so‘z yozilgan varaqchani ko‘rsatadi. 3 soniya to‘xtalgandan so‘ng so‘raydi: «Bu so‘z sizning ongingizda qanday obrazni hosil qildi? «Tekshiriluvchining javobi so‘zma-so‘z yozib boriladi.Tadqiqot natijalarini tahlil qilish. Jami 10 ta so‘zni ko‘rsatish jarayonida tekshiriluvchidan olingan javob, natijalar quyidagi jadvalda qayd qilib chiqiladi:
So‘z qo‘zg‘otuvchi
|
Obraz va fikrlarning muhimlashtirilishi
|
Ta’sirlanish (reaksiya vaqti)
|
Predmet obrazi
|
So‘zlar obrazi
|
Shakllar obrazi
|
Obrazsiz fikrlar
|
Obraz va fikrlarning mavjud emasligi
|
|
|
|
|
|
|
|
Tekshiriluvchining javoblarini taqqoslab chiqish asosida quyidagicha xulosa chiqarish mumkin: tekshiriluvchining tushunchasi chalg‘ib turgan paytda, uning predmet haqidagi tasavvuri siyraklashishi yakka-dukkam bo‘ladi. Har qanday ko‘rquv tasavvurlarining ishtirokisiz tushunchalar mazmuniga oid fikrlar obrazining xajmi kichraya boradi.
Dostları ilə paylaş: |