Ochko‘z bo‘ri

Jamolning murabbosi

Bir marta Jamol maktabdan uyga keldi. U juda och edi.
“Assalamu alaykum”, dedi oyisiga.
“Vaalaykum assalam”, javob berdi u, maktabda ishlar qalay?”
“Hammasi joyida, alhamdulillah”, javob berdi Jamol. “Meni qornim och, biror narsa yegim kelyapti.”
“Yaxshi, dedi onasi, stolga o‘tir”.
Aynan o‘sha paytda telefon jiringladi. Jamolning oyisi go‘shakni ko‘tardi va gaplashishni boshladi.
Shu vaqt Jamolning katta akasi Muhammad oshxonaga keldi.
“Men biror narsa tanovul qilsammi deb turibman”, dedi u.
“Menga ham biror narsa tayyorlab bera olasanmi?” — so‘radi Jamol undan.
“Okey, dedi Muhammad, nima xohlaysan, shaxsan men sut va yog‘li non yeyman”.
“Menga ham, dedi Jamol, yana murabbo ham yegim kelyapti”.
Muhammad non, sut va yog‘ni stolga olib qo‘ydi. U barcha tokchalarni ko‘rib chiqdi, lekin murabboni topolmadi. Shu payt ularning singlisi Fatima keldi.
“Men ham biror nima yeyishni xohlayman”, dedi u stol atrofiga o‘tirarkan.
“Biz yog‘li non bilan sut ichishni mo‘ljallayapmiz”, dedi Muhammad.
“Vaa murabbo ham”, qo‘shimcha qildi Jamol.
“Lekin men hech qanday murabboni topolmadim”, qo‘li bilan ishora qildi Muhammad.
“Men murabbo xohlayman”, turib oldi Jamol.
Muhammad boshini chayqadi.
“Sut va yog‘li non menga yetadi”, dedi Fatima.
Muhammad likopchaga 3 bo‘lak non qo‘ydi, ularga yog‘ surtdi va 3 stakanga sut solib stolga qo‘ydi va taomlanish uchun o‘tirdi.
U va Fatima “Bismillah” deb yeyishni boshlashdi.
Jamol yemadi. U qaysarlik bilan murabbo istardi va boshqa hech nima yegisi kelmayotgan edi.
Bu vaqtda ularning oyisi telefonda suhbatni tugatib stolga yaqinlashdi va “azizlarim, ovqatlanib bo‘lgach, darslaringizni qilishga kirishing” dedi.
Muhammad va Fatima taomlanib bo‘lib ketishdi. Jamol esa ovqatga qo‘l ham uzatmadi. U o‘z likopchasiga yoqinqiramay qarab turaverdi.
“Men murabbo yeyishni xohlayman!”, deya takrorladi.
Jamolning onasi o‘g‘liga qaradi va kuldi. “Lekin bizda murabbo yo‘q, dedi u, bilaman murabboni yaxshi ko‘rasan, ammo aynan hozir u bizda yo‘q. “Bismillah” de va yeyishni boshla”.
“Men qaerda murabbo borligini bilaman”, dedi Jamol.
“Sen u haqidami, dedi Jamolning oyisi, bu murabbo maxsus buvingga sovg‘a, bu so‘nggi banka”.
U o‘g‘lini boshini mehr bilan siladi, “endi “Bismillah” de va ovqatlanishni boshla”.
Jamol yegisi kelmadi. U murabbo xohlardi, lekin murabbo buvisi uchun edi.
Jamol o‘tirib likopchaga tikildi. Shunda u o‘yladi, buvim qarshi bo‘lmaydilar. U kishi aksincha bo‘lishganlaridan xursand bo‘ladilar. Shuning uchun ozroq olsam hechqisi yo‘q, hech kim payqamaydi.
Jamol murabbo turgan tomonga qaradi.
U yana o‘yladi. Bu o‘g‘rilik emasmi? YO‘q, unday o‘ylamayman. Men ozgina olaman, xolos, hech kim bilmaydi.
Shunda u turdi va stulni oshxona shkafi yaqiniga qo‘ydi. Unga chiqib, bankaga qo‘l uzatdi.
Buni qilaturib Jamol o‘zini yomon his qildi.
Qo‘rqinchli yeri yo‘q, o‘zini tinchlantirdi u, hech kim bilmaydi.
Jamol bankani ochdi, qo‘lini murabboga botirib, yalab oldi. Mm.. qanday mazaaa. Endi u vijdoniga quloq solmas edi.
U pichoqni oldi va o‘z noniga surtdi. Jamol murabboni shunday yaxshi ko‘radiki! U hatto oz olishini ham unutgan edi. Keyin bankaga qarab xafa bo‘ldi: ehh, men juda ko‘p olibman-ku!
U ozroq murabboni buterbroddan qayta bankaga solishga urindi.
Endi bankada yog‘ ham aralashdi. Bu ham yetmaganday, murabbo endi uning qo‘lida edi va hatto banka atroflarida ham, stolga ham murabbo edi.
“Jamol, nima qilib qo‘yding?”
Uning onasi eshik oldida o‘g‘liga qarab turardi.
Jamol qo‘liga qaradi va yig‘lab yubordi.
“Sen quloqsiz bolasan, dedi oyisi. Axir sen buni seniki emasligini bilardingku. Endi tez qo‘lingni yuv va xonangga bor”.
Jamol xonasiga yugurib ketdi.
U to‘shakda yotib yig‘ladi.. Avvaliga u xafa bo‘ldi, keyin jahli chiqdi, endi qo‘rqib ketdi.
Shu payt xonasiga otasi keldi. “Sen yaxshi ish qilmabsan, dedi u, o‘zingga tegishli bo‘lmagan narsani olibsan”.
Jamol javob bermadi. U xijolat bo‘lib yerga qaradi.
“Sening bu qilmishingga nom bor, dedi otasi, sen o‘zing buni qanday atalishini bilasan…”
Jamol yana yig‘ladi. U shunda ham hech nima demadi. Shundan keyin u “men shunchaki murabbo yegim kelgandi. Faqat ozgina. Keyin men bankani joyiga qo‘ymoqchi edim va hech kim bilmasdi. Dada men buni o‘g‘rilik ekanini bilmagan edim” deya g‘o‘ldiradi.
“Hechqisi yo‘q”, dedi otasi o‘g‘liga.
Jamol haliyam yig‘lar edi. Ha, endi siz oyim bilan mendan xafa bo‘lasizlar. Va buvim ham mendan rozi bo‘lmaydilar. Shundan keyin Jamolning ko‘zi ochildi: Va Alloh ham bu ishimdan rozi bo‘lmaydi qo‘shimcha qildi Jamol.
“Xavotirlanma, tinchlantirdi otasi. Biz buni tuzatishga harakat qilamiz”.
“Qanday?”, so‘radi Jamol.
“Birinchidan sen o‘zing xafa qilgan kishilardan kechirim so‘rashing kerak. Keyin Allohga tavba qilasan. Va bundan so‘ng hech qachon bu ishni qaytarmaysan”.
Jamolga bu fikr yoqdi lekin baribir qo‘rqib turardi. “Agar men esimdan chiqarib, yana qilib qo‘ysamchi?, so‘radi u.
“O‘ylaymanki, men senga bu voqeani eslatib unutmasligingga yordam berib turaman”, umidlantirdi otasi.
“Aytchi, bizga kim taom beradi?”, so‘radi u.
“Alloh”, javob berdi Jamol.
“Bizga kim mevalar pishib yetilishi uchun yomg‘irni yuboradi?”
“Alloh”, javob berdi Jamol.
“Kim bizni doim kuzatib turadi? Kim biz qaerda bo‘lmaylik, nima qilayotganimizni bilib turadi?”
“Alloh”, Jamol yanada pastroq javob berdi. Endi u o‘zini yomon his qildi. U Alloh uni murabbo olayotganini ko‘rganini bilardi.
“Agar biz Alloh haqida o‘ylasak, hech qachon yomon ish qilmaymiz, dedi otasi. Agar biz doim Alloh meni ko‘rib turibdi desak, gunohga qo‘l urmaymiz. Endi bor yuvin va keyin pastga tush. Mening senga sovg‘am bor”.
Jamol yuvinayotib o‘yladi. Va nega otam menga sovg‘a beryapti?
Jamol pastga tushdi. U yerda uni ota-onasi kutib turishardi.
“Meni kechiring, oyijon”, dedi Jamol. “Meni kechiring otajon”.
Jamolning otasi tabassum qildi va murabbo bankasini olib keldi.
“Ma, ol, dedi u o‘g‘liga, bu senga sovg‘a”.
Jamol otasiga qaradi.
“Olaver, dedi otasi, bu endi senga. Endi undan qancha xohlasang shuncha yeyishing mumkin, faqat bir shart bilan, qo‘shimcha qildi u. sen bu murabboni hech kim ko‘rmaydigan yerda yeyishing kerak. Sen istaganingcha yeginki, seni hech kim ko‘rmasin”.
Jamol avval murabboga, keyin otasiga qaradi.
“Bor dedi otasi, va buni hech kim ko‘rmaydigan yerda ye..”
Jamol mehmonxonaga bordi. U yerda Jamolning oyisi to‘qish bilan ovora edi.
Bu to‘g‘ri kelmaydigan joy, o‘yladi Jamol. Oyim ko‘radilar.
Jamol u yerdan chiqdi va o‘z xonasiga yo‘l oldi. U bankani ochishga chog‘langan edi hamki, Muhammad kirib qoldi.
Yana to‘g‘ri kelmaydigan joy. Muhammad meni ko‘rib qoladi, o‘yladi Jamol va Fatimaning xonasiga yo‘l oldi. Biroq u yerda opasi arab tilidan uy vazifasini qilayotgan edi. U ukasini kelganini sezdi.
“O Jamol, bir daqiqaga mumkinmi?, chaqirdi akasini. Arab tilida chidash qanday bo‘lishini bilasanmi?”
“Albatta bilaman, dedi Jamol, chidam arabchada sabr deiladi”.
“Shukran ya axiy”, minnatdorchilik bildirdi Fatima. Garchi ularning ona tili ingliz tili bo‘lsa-da, ular bazida arab tilida gaplashib turishardi, ayniqsa yangi so‘z yodlaganda.
“Afuan, ya uxti”, javob qildi Jamol.
“Jamol, nega murabboli banka bilan uyda yuribsan?”
Jamol unga otasi berganini, va buni hech kim ko‘rmaydigan joyda yeyishini aytganini aytdi.
Fatima kuldi va “nima ham derdim, omad senga Jamol”, dedi..
Jamolni hayron qilgani u murabboni bo‘lishishni so‘ramagani bo‘ldi, chunki u ham murabboni juda yaxshi ko‘rardi.
“Ha,ha, dedi Jamol, nahotki bunday joyni topish shunchalar qiyin?”
Shunda Jamol otasining xonasiga bordi. Otasining tafsir o‘qiyotganini ko‘rib bezovta qilmaslik uchun eshikni sekingina yopdi.
Keyin u yana o‘yladim, qaerga borsam ekan?
“Ohh, menda fikr bor!”, dedi u va hammomga kirdi.
Jamol eshikni yopdi, vanna chetiga o‘tirib bankani ocha boshladi.
Shu yerda u qushlarning chug‘urlashini eshitdi. U derazadan tashqariga qaradi. Daraxt shoxida qushcha o‘tirardi.
“Ehh yo‘q, xo‘rsindi Jamol, qush meni ko‘rishi mumkin”.
Jamol nimadir o‘ylab topishga harakat qilardi. O‘ylashimcha pastga borish kerak.
Jamol zinadan bolalar xonasiga tushdi. Endi u yolg‘iz edi. Hech kim meni ko‘rmaydi dedi u polga o‘tira turib. Ha, u bir o‘zi edi.
Tasodifan u ovozni eshitdi. “Myau”, bu ularning mushugi edi.
“Sen bu yerda nima qilyapsan a?”, dedi Jamol.
“Myau”, yana ovoz chiqardi mushuk.
“Xo‘sh, endi men qaerga borsam a?”, kayfiyati buzildi Jamolning.
Birdan yuzi yorishib ketdi.
“Men bilaman qaerga borishni!”, xursand bo‘ldi u va zina ostida ota – onasi bazi narsalarni saqlaydigan qorong‘u xonaga yo‘l oldi.
Jamol u yerga kirdi va eshikni yopdi.
Bu vaziyatda ushbu joy eng yaxshi joy edi. Xona juda qorong‘u edi.
Jamol atalgan bankani oldi. U bunday zulmatda uni ko‘ra olmadi ham.
“Hech kim meni ko‘rolmaydi, bu yerda umuman qorong‘ulik, o‘yladi u banka og‘zini ochib, meni oyim otam ham, va hatto mushugimiz ham ko‘rolmaydi bu yerda. Hech kim meni qorong‘uda ko‘rmaydi.”
Keyin Jamol o‘ylay boshladi.
“Lekin kimdir meni shunday zulmatda ham ko‘ryapti, birdan o‘yladi u, haa, Alloh men yaxshiroq yashirinsam ham, baribir ko‘radi. Va u men qilayotgan barcha ishni ko‘ra oladi!”
Jamol banka og‘zini qayta yopdi. Va nihoyat uning opasi nega kulganini tushundi. Va endi u qatiy tushundiki, bu murabboni hech kim ko‘rmaydigan yerda hech qachon yeya olmaydi! Alloh uni har qachon va har qaerda ko‘rib turadi.
Jamol oshxonaga qaytib bordi va otasiga bankani bera turib shunday dedi: “Men bu murabboni yeya olmayman”.
“Lekin nega”, kulmisiradi otasi.
“Chunki Alloh meni istagan yerda ko‘rishi mumkin”, javob berdi o‘g‘li.
Jamolning otasi bunday javobni eshitib juda xursand bo‘ldi. U jJamolga yaqinlashdi va yuzidan o‘pdi.
“Ana endi sen juda muhim narsani o‘rganding. Va bu InshaAlloh seni gunoh ishlardan asraydi”, dedi Jamolning otasi.
“Ha, dedi Jamolning oyisi, o‘g‘iltoyim, endi men bilan do‘konga borasan va biz buving uchun bitta hamda sen uchun bitta murabbo sotib olamiz”.
“Ura!, xursand bo‘ldi Jamol, men endi bu yangi murabboni yeya olaman”.
Endi u juda baxtli edi, “qanday soz, bu murabbo maxsus men uchun bo‘ladi va men uni Alloh ko‘z oldida ham yeya olaman!”
(- Go‘zal Ahliddin qizi)