Odam anatomiyasi

69. Chakka suyagining topografiyasi.
So’rg’ichsimon o’simtaning kesmasida, uning 
ichki qismida havo saqlovchi bo’shliqlar - 
so’rg’ichsimon 
xujrachalar(yacheykalar), 
cellulae 
mastoideae,
bor(ras. 
74). 
Bu 
yacheykalar bir biridan suyakli so’rg’ichsimon 
devorlar, 
paries mastoideus,
bilan ajiralib 
turadi. Bu bo’shliqlar orasida har doim 
uchrovchi, o’simtaning markaziy qismida 
joylashgan so’rg’ichsimon g’or, 
antrum 
mastoideum,
mavjud 
bo’lib 
unga 
so’rg’ichsimon yacheykalar ochiladi va u 
nog’ora bo’shlig’i
, cavitas tympanica,
bilan 
tutashgan 
holda 
bo’ladi. 
So’rg’ichsimon 
yacheykalar va so’rg’ichsimon g’orning ichki 
qismi shilliq parda bilan qoplangan. 
Toshsimon 
qismning 
oldmedial 
qismi 
so’rg’ichsimon o’simta va tangasimon qismdan 
ichkarida joylashgan bo’ladi. U uchburchakli 
piramida shaklida bo’lib, hayoliy markaziy 
uzun o’qi lateral va orqadan, oldinga va medial 
holatda yo’nalgan. Toshsimon qismning asosi 
tashqariga va orqaga; piramida cho’qqisi, 
apex 
patris petrosae, 
esa ichkari va oldinga tomon 
yo’nalgan.
Toshsimon qismda uch yuza farqlanad: 
oldingi, orqa va pastki, va uchta burchagi: 
yuqorigi, orqa va oldingi bor. 
Piramidaning oldingi yuzasi,
facies anterior 
partis petrosae 
(ras. 71), silliq va keng, kalla 
qutusini bo’shligliga qaragan, yuqoridan pastga 
va oldinga qiyshiq holatda yo’nalib tangasimon 
qisimning miya yuzasiga o’tib ketadi. ba’zan 
ular o’rtasida toshsimon-tangasimon yoriq, 
fissura petrosquamosa,
joylashadi. Oldingi 
yuzaning deyarli o’rtasida yoysimon bo’rtma, 
eminentia arcuata, joylashgan bo’lib, uning 
ichida labirintning oldingi yarimoysimon 
kanali joylashadi. Yoysimon bo’rtiqdan 
toshsimon-tangasimon yoriqgacha bo’lgan joy 
– nog’ora bo’shlig’ining tomi, 
tegmen tympani,
deb atalib, uning ostida nog’ora bo’shlig’i, 
cavum tympani,
joylashadi. Oldingi yuzada, 
toshsimon qism cho’qqisiga yaqin joyda 
kichikroq uchlik iz, 
impressio trigemini,
(uchlik 
tugun, 
ganglion trigeminale
, ning o’rnashgan 
joyi) bor.
Bu izdan lateral holatda katta toshsimon nerv 
kanalining yo’li, 
hiatus canalis n. petrosi 
majoris,
joylashib undan medialroqda esa 
torroq katta toshsimon nervning egatchasi, 
sulcus n. petrosi majoris,
joylashadi. Aytib 
o’tilgan yoldan oldinda va lateralroqda, kichik 
toshsimon nervning egatchasi, 
sulcus n. petrosi 
minoris, 
ga davom etib ketuvchi yana bir yo’l – 
kichik toshsimon nerv kanalining yo’li, 
hiatus 
canalis n. petrosi minoris,
joylashgan. 
Piramidaning orqa yuzasi, facies posterior