Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Наманган давлат университети

Amaliy topshiriq.
1.
Guruxlarga bo‘linadilar. Xar bir gurux mashg‘ulot ishlanmasi uchun 
mavzu oladilar va mashg‘ulot loyixasi tayyorlanadi. 
Nazorat savollar
1.
Aralish ta’lim nima? 
2.
Aralash ta’limning afzalliklari nimada? 
3.
Informatika darslarida aralash ta’lim elementlaridan foydalanishning 
yutuqlarini sanab o‘ting. 
9-AMALIY MASHG‘ULOT:
Informatika va axborot texnologiyalari fanidan sinfdan hamda 
maktabdan tashqari ishlarni tashkil qilish
Ishdan maqsad: 
Informatika va axborot texnologiyalari fanidan
 
sinfdan va 
maktabdan tashqari mashg‘ulotlar: to‘garaklar, kechalar, olimlar bilan 
uchrashuvlar, musobaqalar, olimpiadalar, “Bilimlar bellashuvi” tanlovi, 
viktorinalar, ekskursiyalarni tashkil qilish metodikasi. Vertual tanlovlar va 
masofaviy ta’lim internet resurslari.
Informatika va axborot texnologiyalari bo‘yicha darsdan tashqari 
mashg‘ulotlar vazifalarini tashkil etish prinsiplari.
Kompyuterning paydo bo‘lishi informatika bo‘yicha darsdan tashqari 
mashg‘ulotlarga keng imkoniyat ochadi, o‘quvchilarni qobiliyatlarining 
rivojlantirishga imkon beradi va quyidagi maqsadlariga o‘z oldiga qo‘yadi: 
-
hayotiy va mehnat faoliyatiga tayorlash; 
-
aniq ilmiy sohada faoliyat va fikrlashning asosiy uslublarini 
o‘zlashtirish. 
Informatika va axborot texnologiyalari bo‘yicha darsdan tashqari 
mashg‘ulotlarni belgilashda ularning foydali uslubini ishlab chiqish uchun darsni 
tashkil etish va boshqa turlar bilan o‘zaro bog‘liq bo‘lgan ba’zi bir umumiy 
talablar mavjud. 
SHuningdek, darsdan tashqari mashg‘ulotlar va ixtiyoriy darslarini tashkil 
etish shakllari va uslublari mazmunidagi izchillik informatikani o‘qitish 
maqsadlari, o‘quvchilarni har tomonlama rivojlantirish va tarbiyalash orqali 
belgilanishi kerak. 

---

YUqorida bayon etilgan informatika bo‘yicha darsdan tashqari 
mashg‘ulotlar maqsad va vazifalarini e’tiborga olib, darsdan tashqari 
mashg‘ulotlarlarning mohiyatini aniqlash va tashkil etishga xarakterli bo‘lgan 
uslubiy va maxsus prinsiplarini ko‘rib chiqamiz. 
Informatika va axborot texnologiyalarini o‘qitishda tarixiy materialdan 
foydalanish prinsipilari umumta’lim maktabida yaxshi qabul qilinadi. Tarixiy 
material yaxshi esda qoladi; informatika rivojlanish tarixi asosiy fikr va 
uslublarining shakllanishiga xizmat qiladi. Fan tarixi uning harakatlanuvchi 
kuchini ko‘rishga, insonning ilmiy ongi va amaliy faoliyatining o‘zaro 
bog‘liqligini kuzatishga imkon beradi. Bu o‘quvchilarning dunyo qarashi va ilmiy 
fikrlashining shakllanishiga yordam beradi. 
Informatika va axborot texnologiyalari darslarida tarixiy materiallardan 
foydalanishning bir necha turlarini keltiramiz. 
1.
Informatika va axborot texnologiyalari tarixiga epizodik ekskursiya: 
birinchi uslublar, tarixiy vazifalar va ularni EHM yordamida echish uslublari. 
2.
Informatika va axborot texnologiyalari va kibernetika sohasidagi 
taniqli olimlarning hayoti va ijodini ko‘rib chiqish. 
3.
Aniq davrda olingan natijalarni ko‘rib chiqish. (yangi turdagi 
kompyuterning paydo bo‘lishi, yangi dasturiy atamaning paydo bo‘lishi va 
boshqalar.) 
4.
Informatika va axborot texnologiyalari, kibernetika va dasturlash haqida 
fikrlar, hamda informatika va dasturlash sohasidagi buyuk olimlar fikri. 
O‘quvchilarda vatanparvarlik xissini shakllantirish uchun qadimgi SHarq 
buyuk olimlarining ilmiy natijalari bilan tanishtirish kerak (al Xorazmiy; al 
Beruniy). O‘zbekistonda kibernetikaning rivojlanishini o‘quvchilar qiziqib 
eshitadilar. 
Informatika va axborot texnologiyalarini o‘qitish va darsdan tashqari 
mashg‘ulotlarni tashkil etishning asosiy prinsiplaridan biri bu ijodiy vazifalarni 
echish, loyihalashtirish, konstruktrlash va modellashtirish uchun EHMdan 
foydalanishdan iborat. Bunday vazifalarni echish va dasturlash tilida dastur 
yozish o‘quvchilarda mustaqil ishlash malakasini oshiradi. 
Darsdan tashqari mashg‘ulotlar o‘qituvchilar tomonidan informatikaga 
qiziqqan o‘quvchilar bilan o‘tkaziladi. Bu ishni o‘qituvchi rejalashtiradi va 
kerakligicha aniqlashtiradi. Darsdan tashqari mashg‘ulotlar shakllariga: 
-
to‘garaklar, 
-
disputlar, 
-
konkurslar, 
-
kechalar, 
-
leksiyalar, 
-
devoriy gazetalar kiridi. 

---