Оliy va o„rta maхsus ta‟lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti

 
Laboratoriyada ishlatiladigan shisha idishlar
 
issiq quruq havo yordamida 180 °C dan yuqori bo‗lmagan haroratda 1-3 soat 

---

19 
davomida sterillanadi. Bunday haroratda mikroorganizmning vegetativ hujayralari 
va sporalari nobud bo‗ladi.
Sterillash avtomatik ravishda haroratni ushlab turuvchi maxsus 
sterilizatorlar yoki quritish shkaflarida hamda belgilangan haroratda amalga 
oshiriladi (2-jadval). 
Sterillanadigan shisha idishlar sterillashdan avval yaxshilab yuvilib, 
sterillashdan so‗ng yana mikroorganizmlar bilan ifloslanmasligi uchun qog‘oz 
bilan o‗ralishi shart. Undan so‗ng quritish shkaflariga sterillanadigan ididshlar 
tig‘iz bo‗lmagan holatda havo oqimi yaxshi aylanadigan holatda qilib 
joylashtiriladi. 
2-jadval
Shisha idishlarni quruq issiq yordamida sterillash uchun zarur
bo„lgan harorat 
Harorat, °C 
Vaqt, daqiqa 
140 
180 
150 
150 
160 
120 
170 
60 
Sterillanishdan so‗ng quritish shkafi ichidagi harorat 80°C tushguncha 
ochilmasligi lozim, aks holda shisha idishlarning darz ketishiga sabab bo‗lishi 
mumkin. 
Asbob-uskunalarni sterillash.
Kichik metal asboblar – ilmoq, ignalar, 
pentsetlar, pichoq, shpatellar ishlatishdan oldin olov yordamida sterillanadi. 
Bundan tashqari buyum va qoplag‘ich oynalar, shisha tayoqchalar va shpatellar, 
chinni (forfor) hovoncha va stupkalar, kolbalarning bo‗yni, probirkalar, butilkalar, 
shu bilan bir qatorda paxta tiqinlar kulturalarni ekish oldidan qisqa muddatli 
olovda kuydirib olinadi. Olovda mikroorganizmlarning vegetativ hujayralari va 
sporalari nobud bo‗ladi. 
Shpiritslar quruq issiq yordamida 160 °С da yig‘ilgan holatda yoki 
yig‘ilmagan holatda sterillanadi. Bunda birinchi holatda sterillanish vaqti 75 
daqiqa, ikkinchi holatda esa 60 daqiqa davomida sterillanadi. Yig‘ilgan shprits 
ignasi bilan probirka ichida, paxta probka bilan yopilgan holatda, yig‘ilmagan 
shprits esa qog‘oz yoki lattaga o‘ralgan holatda avtoklavda 1 atm da 15-20 daqiqa 
davomida sterillnadi. Odatda ularni yig‘ilgan holatda sterillash maqsadga muvofiq 
hisoblanadi, aks holda mikroorganizm bilan ifloslanishi mumkin.